Een monolietvloer met minder CO₂ door korrelpakkingoptimalisatie

Vijf jaar lang heeft bedrijfsvloerenproducent Van Berlo uit Veghel gewerkt aan de ontwikkeling van een monolietvloer waarbij veel minder cement gebruikt wordt. De eerste 25.000 m² vloer buiten het lab ligt er inmiddels. ,,Wij zijn klaar voor meer, nu de markt nog”, zegt Nick Vervoort, hoofd van de afdeling Research & Development van het bedrijf.

En dat terwijl de verlaagde CO₂-uitstoot niet het enige is waarin de vloeren afwijken van de standaardlijn. ,,De voegloze vloeren zijn door de samenstelling krimp- en scheurvrij. Je krijgt door het intensieve gebruik wel wat normale cracquelé-achtige scheurtjes in het oppervlak, maar geen hinderlijke krimpscheuren. Voegen en wijde krimpscheuren kunnen afbrokkelen door heftruckverkeer en dat veroorzaakt hinder”, zegt hij.

De vloeren die Van Berlo levert hebben enorme oppervlaktes. Het bedrijf is als marktleider in de Benelux de belangrijkste ontwerper en producent van bedrijfsvloeren in distributiecentra. Wie over de snelweg rijdt en langs een groot distributiecentrum rijdt van een supermarktketen, kan er bijna vanuit gaan dat de vloer in dat enorme gebouw gelegd is door de Veghelse producent.

Verantwoordelijkheid nemen

Door de enorme oppervlaktes gebruikt Van Berlo veel beton. ,,Wij gebruiken op jaarbasis 500.000 kubieke meter beton, ongeveer drie procent van het totaal in Nederland”, zegt Vervoort. ,,Dat zijn nogal getallen. Wij voelen dan ook de verantwoordelijkheid om te kijken naar hoe het milieuvriendelijker kan.”

De markt is nog niet zover als Van Berlo is. ,,We zijn in staat om deze duurzame vloeren op grote schaal te produceren. Het is nu zaak om de markt te enthousiasmeren voor deze vloeren”, zegt Vervoort. ,,Nu is het best lastig, want veel opdrachtgevers kijken vaak alleen maar naar de prijs.”

Op dit moment zijn de CO₂-arme vloeren van het bedrijf nog wat duurder dan de traditionele. ,,Het produceren van deze vloeren is eigenlijk koorddansen”, zegt Vervoort. ,,Je moet de balans vinden en alles goed in de gaten houden. Het beton moet niet te vloeibaar zijn, maar ook weer niet te stug. Die bandbreedte is nu nog best smal. We zijn in ons lab bezig om die breder te maken dan dat koord. Het moet een plank worden, zeg maar.”

CO₂-arme voegloze monolietvloeren

Van Berlo maakt al zo’n veertig jaar lang vloeren voor onder andere grote distributiecentra in de Benelux. ,,We maken enorme voegloze vloeren, maar in deze vloeren ontstaan krimpscheuren om het beton van nature wil krimpen. Het is een behoorlijke uitdaging om de scheurwijdte daarvan te minimaliseren.” Hij vervolgt: ,,Daarom hebben we al zeker tien jaar geleden een stip op de horizon om te komen tot scheurvrije vloeren. ,,Cement en water zijn de belangrijkste elementen die voor scheuren zorgen, dus als je dat kunt reduceren heb je minder krimp.”

Op initiatief van Van Berlo deed een PhD-student van de TU Eindhoven de afgelopen vijf jaar onderzoek naar een technologie voor duurzame en scheurvrije vloeren. ,,Nu is het aan ons om het verder te ontwikkelen”, zegt Vervoort. ,,Door minder cement en water te gebruiken is de eerste stap gezet. De tweede stap is het reduceren van krimpwapening en de derde stap is het maken van dunnere vloeren. Zo wordt de CO₂-uitstoot van de vloer steeds lager.”

Een van de ‘geheimen’ voor het besparen van cement en water is het nauwkeurig in kaart brengen van de korrelopbouw van cementen, bindmiddelen en vulstoffen. Het is een van de handelingsperspectieven van het Betonakkoord. Die informatie gaat in een rekenmodel om de perfecte samenstelling te bepalen. Het maken van een CO₂-arme monolietvloer kost nu nog relatief veel tijd en menskracht. ,,Als wij een vloer maken, laten we het beton produceren bij een betoncentrale in die buurt. Dan heb je te maken met een andere situatie dan bij ons in het laboratorium. Een liter kan bij een lokale betoncentrale ook nog weleens iets meer of minder zijn. Dat heeft gevolgen voor de samenstelling. Een goede samenwerking is daarom belangrijk."

Prijs duurzame monolietvloer 

Vervoort: ,,We moeten op de bouwplaats aanwezig zijn voor de controle op de juiste dosering hulpstoffen. Daarnaast is een goede nabehandeling nodig. Deze vloeren moet je minimaal een week nathouden met een membraan. Dat houdt het verdampen van vocht in die belangrijke eerste periode tegen”, zegt Vervoort. Het bedrijf verwacht volgend jaar op grote schaal de nieuwe vloeren te kunnen produceren. ,,Ze zijn op dit moment nog wel wat duurder, maar je hebt wel een vloer met een lage CO₂-uitstoot, van een betere kwaliteit en die nog steeds voldoet aan de geldende wet- en regelgeving.”

Korrelpakkingsmodellen Betonakkoord

Met duurzame korrelpakkingsmodellen, die met meer factoren rekening houden dan alleen de korrelgradering, kan een hogere pakkingsdichtheid worden bereikt. Een hogere pakkingsdichtheid betekent dat er minder cementlijm nodig is en dus ook minder cement. Van Berlo laat zien dat dit nu al mogelijk is. Het Uitvoeringsteam Road Map CO₂-reductie heeft ingeschat dat met gebruikmaking van korrelpakkingsmodellen uiteindelijk gemiddeld een besparing van 10 kg cement per m³ haalbaar is.  Het Uitvoeringsteam Road Map CO2-reductie van het Betonakkoord schat in dat het gebruik van deze modellen uiteindelijk een besparing van 10 kg cement per m3 mogelijk maakt, wat resulteert in een besparing van 4,5 kg CO2 per m3 bij het gebruik van een CEM III/A als landelijk gemiddelde. Bij volledige implementatie zou dit op termijn een jaarlijkse besparing van 67.500 ton CO2 opleveren op een totaal betonvolume van 15.000.000 m³.

Vertel uw verhaal

Onder het motto 'De mooie eigenschappen van beton' zoekt Betonhuis opdrachtgevers, architecten, adviseurs, stedenbouwkundigen, levernaciers en gebruikers die hun kennis van duurzaam beton in de bouw willen vertellen. Via de website van Betonhuis wordt direct toepasbare kennis over de mogelijkheden en pluspunten van het toepassen van beton in gebouwen en constructies ontsloten. Kennis over bekende en wellicht minder bekende duurzame eigenschappen en prestaties van beton als bouwmateriaal. Ook geïnteresseerd? Neem contact op met Remco Kerkhoven, stuur een e-mail.