Case-control onderzoek bewijst nut emissiearme vloer

De laatste maanden is er onrust in de melkveehouderij over de werkzaamheid van emissiearme vloeren. Case-control onderzoek bewijst dat emissiearme vloeren wel degelijk hun waarde hebben.

Emissiearme vloeren doen wat ze beloven

De onrust is voornamelijk aangewakkerd door de onderzoeken van het CBS en Mineral Valley Twente. Het CBS berekende aan de hand van de fosfaat-stikstofverhouding in verse mest en afgevoerde mest wat het stikstofverlies is. Omdat fosfaat (P) niet vervluchtigt en stikstof (N) wel, is de N/P-verhouding een maat voor het stikstofverlies, zo stelt het CBS. De verschillen in stikstofverlies tussen stallen met emissiearme vloeren en traditionele vloeren waren volgens het CBS niet groot waarna de conclusie werd getrokken dat emissiearme vloeren niet werken.

Ondeugdelijke rekenwijze

Volgens belangenorganisatie LTO valt er op de rekenwijze van het CBS veel aan te merken. Zo rekent het CBS met vaste gehalten in verse mest, terwijl deze afhankelijk zijn van het management van de betreffende ondernemer. Omdat er al vijfentwintig jaar wordt gemeten aan stallen, met zwaar onderbouwde procedures vanuit het 2013/2013A meetprotocol en het internationale VERA-protocol, is het te kort door de bocht om te concluderen (op basis van één onderzoek) dat bepaalde emissiearme stalsystemen weinig milieuwinst opleveren, vindt de belangenorganisatie.

Meten van ventilatiedebiet

In het onderzoek van Mineral Valley Twente zijn de ammoniakgehalten (concentraties) op verschillende hoogten in de stal gemeten. Deze methode voldoet in de verste verte niet aan het meetprotocol 2013/2013A waar leveranciers aan moeten voldoen. Mark Thomassen van stalvloerleverancier Proflex vindt het niet gepast dat de werking van emissiearme vloeren in twijfel wordt getrokken door dit soort onderzoeken. Mineral Valley Twente heeft onder andere de samenstelling van de lucht gemeten, zonder rekening te houden met andere omstandigheden, waaronder het ventilatiedebiet. “Juist dit ventilatiedebiet is belangrijk om een inschatting te maken van de emissiereductie. De metingen betreffen ook momentopnames. Er is niet jaarrond gemeten.”

Technische Advies Poule

Eric van den Hengel, voorzitter van het Innovatieplatform Duurzame Veehouderij, vindt het vreemd dat de rapporten van CBS en Mineral Valley Twente niet door de TAP zijn beoordeeld. Meetresultaten van emissiearme stallen worden beoordeeld door de Technische Advies Poule (TAP). Deze poule van deskundigen beoordeelt de resultaten van de geprotocolleerde metingen van stallen op wetenschappelijke basis. “Ondanks het ontbreken van een deskundig oordeel, worden hier nu wel grote conclusies aan gehangen welke te pas en te onpas door belangenpartijen worden gebruikt. De veehouderij wordt onzeker en wijst de techniek voorlopig af. Dit terwijl de opdracht aan de veehouderij voor emissiereductie groot is.” Ook vindt Van den hengel dat het koren op de molen is van tegenstanders van de veehouderij.

Case-control onderzoek

Dairy Campus heeft onlangs een onderzoek gepubliceerd waarin de emissiearme MeadowFloor-CL (dichte variant van de MeadowFloor) van Proflex in een case-control opzet is vergeleken met een traditioneel betonnen rooster. In de onderzoeksstallen van Dairy Campus staan steeds zestien melkkoeien waarbij alle factoren hetzelfde zijn (zoals binnenklimaat, voer, melkproductie, ventilatie). Alleen de stalvloer wijzigt per stal. Over twaalf maanden zijn er totaal zes metingen uitgevoerd van elk vier opeenvolgende dagen met intervallen van zes tot negen weken.

Stallen identiek gefunctioneerd

Uit metingen van de ventilatie en de staltemperatuur, én uit de resultaten van het ureumgehalte en de melkproductie, blijkt dat de onderzoeksafdelingen en de controleafdeling identiek hebben gefunctioneerd wat betreft de landbouwkundige waarden. Dit onderstreept de zuivere vergelijkingsbasis van deze case-control aanpak. De concentratie en emissie van ammoniak bleek in de proefafdeling met de MeadowFloor-CL gemiddeld 35 procent lager ten opzichte van de referentieafdeling met de betonnen roosters.

Vloeren doen wat ze beloven

Volgens Mark Thomassen van Proflex toont het onderzoek ook aan dat emissiearme stalvloeren weldegelijk doen wat ze beloven. “Goed onderzoek is belangrijk. Het is de basis waarmee we als sector kunnen aantonen dat we minder stikstof uitstoten. Ook bij de stalmetingen voor proefstallen wordt er door onafhankelijke en geaccrediteerde meetinstanties gemeten, volgens de meetprotocollen die door de overheid zijn vastgesteld. Al ruim vijfentwintig jaar wordt er op deze manier gemeten. Dat geeft mijns inziens een beter inzicht dan hapsnaponderzoeken.”

Conclusie Betonhuis

Het door Mineral Valley Twente uitgevoerde onderzoek voldoet niet aan relevante normering. De gehanteerde onderzoeks- en meetmethode is daarmee dan ook niet geschikt om inzicht te geven in de werking van emissiearme vloeren.

De resultaten uit het CBS-onderzoek blijken gebaseerd te zijn op één resultaat. Dit vraagt eerder om nader onderzoek dan het trekken van conclusies.

Op basis van het voorgaande neemt Betonhuis afstand van de conclusies die verbonden zijn aan de uitkomsten van het door CBS uitgevoerde onderzoek en van de door Mineral Valley Twente uitgevoerde metingen met betrekking tot de werking van emissiearme vloeren.