kennispagina

Grootste korrelafmeting in beton

Auteur: Betonhuis communicatie Foto: Mark Zijlstra 23 april 2019 Laatste update 8 september 2024

De keuze van de grootste korrelafmeting van het toeslagmateriaal is van belang in relatie tot de dichtheid van de wapening. Voor constructies met dichte wapening kan de constructeur via de projectspecificatie al aanwijzingen geven over de groots toelaatbare korrelafmeting.

In NEN-EN 12620, toeslagmaterialen voor beton en NEN 5905 (de Nederlandse aanvulling) zijn de eigenschappen voor toeslagmaterialen voor beton gespecificeerd. Deze eisen hebben onder meer betrekking op de korrelopbouw. De korrelgroep wordt beschreven in termen van de ondermaat (d) en de bovenmaat (D). 

Hoe wordt de grootste korrelafmeting bepaald?

Bij het vaststellen van de grootste korrelafmeting kunnen de volgende richtlijnen worden aangehouden. Daarbij mag de grootste korrelafmeting van het toeslagmateriaal niet groter zijn dan:

  • de gehele vrije ruimte tussen evenwijdige spankanalen of VZA-kabels;
  • de gehele vrije ruimte tussen evenwijdige (groepen) spanelementen buiten het verankeringgebied;
  • 3/2 van de vrije ruimte tussen evenwijdige (groepen) spanelementen binnen het verankeringgebied;
  • 1/5 van de afstand tussen de bekistingwanden;
  • 2/5 van de vloer- of druklaagdikte voor in het werk gestorte vloeren;
  • 3/4 van de kleinste afstand tussen wapeningsstaven (ter plaatse van de overlappingen mag dat 2/3 zijn);
  • 1/4 van de vrije ruimte tussen de langstaven in de grond gevormde palen.

Ter voorkoming van hoge kosten en of leveringsproblemen, kan de keuze het best worden afgestemd op in de praktijk gebruikelijk gehanteerde korrelgroepen. In de (Nederlandse) praktijk zijn de volgende korrelgroepen meestal beschikbaar:

  • 4/8 mm;
  • 4/16 mm;
  • 4/32 mm.

Korrelgroepen toeslagmaterialen

Grof en fijn toeslagmateriaal wordt ingedeeld in zogenaamde korrelgroepen om een verder onderscheid dan alleen fijn of grof te kunnen maken. Korrelgroepen worden aangeduid met een ondergrens (d) en een bovengrens (D). Het zijn de zeefmaten van de kleinste en de grootste zeef. De verhouding D/d mag niet minder zijn dan 1,4. Deze korrelgroepen fungeren ook als handelsaanduidingen voor toeslagmateriaal; bij bestellen moet de korrelgroep worden vermeld. Bij de aanduiding van de korrelgroepen worden de zeven 5,6 – 11,2 – 22,4 – 31,5 gemakshalve afgerond op respectievelijk 5, 11, 22 en 32 mm.

Norm of Aanbeveling Inhoud
NEN 8005 Nederlandse invulling van NEN-EN 206-1, Beton Deel 1; Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit
NEN-EN 13670 Het vervaardigen van betonconstructies (vervangt NEN 6722)
NEN-EN 12620 Toeslagmaterialen voor beton
NEN 5905 Nederlandse aanvulling op NEN-EN 12620, Toeslagmaterialen voor beton
Wilfred Oosterling
Contactpersoon
Wilfred Oosterling
Adviseur Bouwtechnologie, KAM, Bestuursondersteuning Bestrating en Stenen en Blokken
Math Pluis
Contactpersoon
Math Pluis
Adviseur Techniek en Regelgeving, Bestuursondersteuning BPN