Duurzame bestratingsmaterialen voor gemeente Amersfoort

Cycle for Concrete (C4C) is het hoogst haalbare in circulariteit van betonnen bestratingsproducten. Deze worden aan het einde van hun levensduur retour gehaald, gebroken en verwerkt in nieuwe bestratingsproducten voor de opdrachtgever. Deze handelingswijze past precies in het straatje van gemeente Amersfoort, dat vorig jaar een aanbesteding uitschreef voor een gegarandeerde levering van duurzame bestratingsmaterialen met een hoog percentage gerecycled materiaal. Struyk Verwo Infra kwam daarbij als beste uit de bus.

Gemeente Amersfoort heeft in het coalitieakkoord opgenomen dat de stad in 2030 volledig circulair wil zijn. ‘Dit houdt heel concreet in: er komt niks nieuws in en er gaat niks ouds verloren. De bedoeling is om de keten gesloten te houden,’ vertelt Ludwig Temme, teammanager projectrealisatie openbare ruimte bij de gemeente Amersfoort.

Footprint

Met de klimaatdoelen in het achterhoofd, kijkt de gemeente naar hoe haar ecologische voetafdruk kan worden verkleind. Materialen voor de inrichting van de buitenruimte, waaronder betonnen bestratingsmateriaal, levert een bijdrage aan deze voetafdruk. Temme: ‘De hoofdvraag die we onszelf stelden, is: Hoe kunnen we het meeste impact maken op verduurzamen? Dan kom je uit op materiaalstromen van de openbare ruimtes. 70 procent van de materialen bestaat uit beton, asfalt en grond. Als het om beton gaat, dan wordt het grootste deel hiervan omgezet in vaste producten zoals trottoirtegels, rioolbuizen, opsluitbanden en betonstraatstenen. We wilden de meest duurzame alternatieven voor alle betonelementen voor de openbare ruimtes gaan gebruiken.’

Maar hoe vlieg je zoiets aan? In Amersfoort werd begonnen met een marktverkenning, waarbij de gemeente haar idee toetste bij marktpartijen. ‘We hebben hen gevraagd onder welke voorwaarden het interessant zou zijn. Voor een betonfabrikant is het niet interessant om voor een enkel project van 5000 m2 een tegel te ontwikkelen die duurzamer dan duurzaam is. Door de garantie te geven voor afname voor de komende jaren, wordt het voor een fabrikant wel een interessant businessmodel. En zal de fabrikant ook dat extra stapje willen zetten om te innoveren ten aanzien van circulariteit en duurzaamheid. Als gemeente hebben wij daarmee ook meer zekerheid over de te realiseren milieuwinst voor een bepaalde periode.’

Duurzaam 

Amersfoort koos uiteindelijk voor Struyk Verwo Infra. De komende twee jaar worden alle projectleveringen door de betonfabrikant gedaan. De eerste projecten zijn inmiddels duurzaam uitgevoerd; onder andere de Bachweg in Amersfoort is met duurzame bestratingsmaterialen ingericht. Temme is tevreden over het verloop. ‘Omdat je met iets nieuws begint, hadden we verwacht dat het niet meteen soepel verloopt. Maar het tegendeel is waar. Bovendien bewijst deze samenwerking dat duurzaam niet duurder hoeft te zijn. We hebben duurzaam kunnen inkopen voor een marktconforme prijs, omdat het volume groot genoeg is.’

De gemeente heeft op dit vlak een voortrekkersrol. Daar heeft de gemeente niet bewust voor gekozen, dat is bij toeval ontstaan. Maar die rol neemt Amersfoort graag op zich. ‘Duurzaamheid ligt bij elke gemeente op tafel. We hebben nu een plan klaarliggen dat iedere gemeente plug and play kan toepassen. Voor kleine gemeentes kan het interessant zijn om samen een overeenkomst te sluiten om zo meer volume te creëren en een goede prijs te borgen. Je hoeft het wiel dus niet opnieuw uit te vinden. We proberen onze werkwijze nu een boost te geven door kennis te delen op regionale platforms en in te brengen bij landelijke overleggen.’