Wat is het verschil tussen cement en beton?

Veel mensen verwarren cement en beton of denken dat ze bijna hetzelfde zijn. Als ze het verschil al kennen, gaat het vaak om de vergelijking tussen grote grijze blokken (beton) en het materiaal dat tussen bakstenen zit (cement). Dit beeld klopt echter niet: cement en beton zijn twee verschillende producten.

Cement is een kant en klaar, in de cementfabriek samengesteld, poeder dat voldoet aan de eisen in de cementnorm (zie hieronder). Een cement wordt vaak gemaakt van kalksteen en andere materialenbestaat en bestaat altijd uit een portlandcementklinker, eventueel aangevuld met een van de hoofdbestanddelen. 

Cement is een fijn poeder en zodra het poeder met water wordt gemengd, vormt zich een plakkerig "deeg" dat snel hard wordt. Wanneer cement alleen met water wordt vermengd, spreken we van cementpasta of cementlijm (voordat het hard wordt), en van cementsteen als het eenmaal is uitgehard. Cement wordt voornamelijk gebruikt als bindmiddel om andere materialen, zoals zand en grind, te laten hechten. Op zichzelf is cement niet sterk genoeg als bouwmateriaal, maar in combinatie met andere ingrediënten zorgt het voor een stevige constructie. Wat je tussen bakstenen ziet, is metselspecie, een mengsel van metselcement, water en fijn zand.

Wat is beton?

Beton is een mengsel van een bindmiddel, water, zand en grind. Vaak gebruiken we cement als bindmiddel, maar er zijn ook alternatieven, zoals vliegas (afkomstig van kolencentrales) en geopolymeers. Deze alternatieven krijgen meer aandacht vanwege de hoge CO₂-uitstoot bij de productie van cement. Nadat het mengsel is uitgehard, ontstaat er een sterk en duurzaam materiaal: beton. Voor het uitharden noemen we het betonspecie. Door de combinatie van verschillende materialen is beton veel sterker dan cement alleen. In feite is beton een soort kunstmatige steen die we zelf samenstellen. 

Voor de samenstelling van beton worden onderscheiden:

• Toeslagmaterialen (bijvoorbeeld zand en grind)
• Bindmiddelen (meestal cement)
• Vulstoffen
• Water
• Hulpstoffen

Verschillende namen

Mensen geven verschillende namen aan cementmengsels, afhankelijk van de ingrediënten en de fase (verhard of niet verhard). Hieronder een overzicht uit de Betonbouwgids pagina 20.