Parkeergarage hergebruiken mogelijk, maar niet eenvoudig

Het leek zo mooi: Adex Groep zou een overbodig geworden parkeergarage in Dordrecht slopen om ‘m op een andere plek weer op te laten bouwen. Maar toen haakte de aspirant-koper af. ,,Ik ben wel even chagrijnig geweest”, bekent commercieel directeur Axel Hendriks van het bedrijf. Maar inmiddels gaat het de goede kant op. Een derde van de keurig uit elkaar gehaalde garage van bijna 14.000 vierkante meter heeft een nieuwe bestemming, voor de rest van het gebouw gloort ook een mooi tweede leven.

Het verhaal van de parkeergarage begint als de gemeente Dordrecht een bedrijf zoekt dat twee kantoorpanden circulair kan slopen en de bijbehorende parkeergarage een nieuwe bestemming geeft. ,,We zien steeds vaker dat overheden willen dat de materialen die vrijkomen bij de sloop van panden opnieuw gebruikt worden”, zegt Hendriks.

Uitdagingen na gunning van tender

Behalve de wens van de gemeente lag er ook een globaal rapport van een constructeur. Daarin stond dat het mogelijk was om de parkeergarage uit elkaar te halen en elders weer op te bouwen. Adex Groep ging vervolgens op zoek naar een partij die interesse zou hebben voor een parkeergarage met ervaring.  Het was niet eenvoudig om iemand te vinden die de garage wilde overnemen. ,,Een complete garage is te groot en compleet voor de reguliere platformen voor gebruikte bouwmaterialen. Je belt dus tien mensen uit je netwerk en dan tref je uiteindelijk iemand die wel geïnteresseerd is, in dit geval een universiteit.” Tijd om de overeenkomst waterdicht te maken én alle noodzakelijke technische onderzoeken te doen was er niet, dus werd het een ‘gezamenlijke intentie’. Maar toen Adex Groep de tender van de gemeente Dordrecht had gewonnen, kwam er een kink in de kabel.

Teveel beren op de weg

,,Het bleek dat de partij waar wij mee gesproken hadden toch teveel beren op de weg zag. Daar ben ik wel even chagrijnig van geweest”, zegt de commercieel directeur. ,,Er was in de voorbereiding geen tijd om echt goed technisch onderzoek te doen en een doortimmerde overeenkomst te sluiten.” Weliswaar lag er een rapport van een constructeur dat de gemeente Dordrecht had laten uitvoeren, maar dat was volgens Axel Hendriks vrij summier. ,,De constructeur had zich gebaseerd op oude bouwtekeningen en een visuele inspectie. Je hebt aanvullend onderzoek nodig, bijvoorbeeld naar de staat van het materiaal. . Ik geloof dat we inmiddels wel vier of vijf aanvullende onderzoeken hebben laten uitvoeren.”

Mega-operatie met 150 vrachten 

Zonder dat duidelijk was waar en überhaupt òf de garage een nieuwe plek zou krijgen, haalde Adex Groep de parkeergarage zo’n anderhalf jaar geleden uit elkaar. ,,Dat was een mega-operatie, want het was een behoorlijk grote garage en niet ontworpen om uit elkaar te worden gehaald. We hebben meer dan 150 vrachten met twee delen per wagen moeten doen en dat alles op eigen risico.” En zo kwam het Dordtse gebouw terecht in een opslag in Leiden, waar het anderhalf jaar in delen heeft gelegen. In de zoektocht naar een nieuwe eigenaar werd duidelijk dat een parkeergarage van een halve eeuw oud verkopen niet zo eenvoudig was. ,,Op het moment dat de garage is gebouwd waren de auto’s kleiner en minder zwaar. De technische eisen zijn in die tijd veranderd. Maar in delen verkopen was wel een optie.”

Betonnen vloeren naar Assen 

Een deel van de TT-betonelementen -de verdiepingsvloeren- van de parkeergarage komen nu in een parkeergarage naast een volgens Hendriks ‘superduurzaam’ kantoorpand in Assen. ,,De kolommen en liggers zijn minder geschikt voor die garage, die liggen nog in de opslag.”  De TT-elementen liggen inmiddels in Assen en zullen daar binnenkort worden gebruikt in andere projecten. ,,We zijn met twee partijen bezig.” Door de vertraging is het financiële plaatje van de deal behoorlijk veranderd. ,,Het liefst hadden we de delen meteen naar een nieuwe plek gebracht, nu liggen ze al anderhalf jaar in de opslag. En dat kost geld. We beschouwen het maar als leergeld.” En wat zijn de lessen dan? ,,We zijn er nu vrij opportunistisch ingestapt. De volgende keer zullen we meer onderzoek doen. Dat is tegelijkertijd een oproep naar opdrachtgevers om meer tijd te geven om een goede inschatting te kunnen maken.” 

Omgekeerd bouwen

Hij pleit ook voor een gezamenlijke aanpak. ,,Als je iets neerzet, dan vorm je een bouwteam waarin iedereen is vertegenwoordigd. Dat zou je bij het uit elkaar halen voor hergebruik ook moeten doen. Je hebt het in feite over omgekeerd bouwen.” Hendriks vervolgt: ,,Wij hebben nu heel veel onderzoek moeten doen, er liggen wel vijf rapporten. Het zou ook handig zijn als de prefab-fabrikanten van nu zorgen dat de data van de producten ergens opgeslagen worden, zodat je die over vijftig jaar ook makkelijk kunt raadplegen. En dan ook bij aanpassingen van een gebouw. Nu heeft de gemeente vaak wel iets, maar dat is niet altijd compleet.”

Hergebruik als norm in de bouw

Volgens de commercieel directeur is het verder van belang dat bedrijven bewijzen wat precies het effect is van bijvoorbeeld hergebruik van gebruikte panden. ,,We gaan precies in kaart brengen hoeveel CO2 we besparen met het gebouw in Assen. Dat willen we ook aan de gemeente Dordrecht laten zien. Met het inzichtelijk maken van de milieuwinst voorkom je dat je alleen maar acht keer het woord duurzaam op je website hebt staan en het verder vaag blijft.” In zijn ideale wereld zullen gebruikte onderdelen straks niet meer afzonderlijk worden aangeboden, maar onderdeel uitmaken van een pakket waarin ook nieuwe materialen zitten. ,,Je krijgt dan een deel nieuw en een deel gebruikt en opgeknapt. Door de integratie in de reguliere bouwmaterialenstroom maak je het een stuk eenvoudiger voor inkopers om ook hergebruikte materialen te gebruiken.”