Beton in wegen- en bruggenbouw: niet grijs maar groen
Bij beton denken mensen waarschijnlijk eerder aan grijze blokken dan aan groen en duurzaamheid. Toch is beton het fundament voor de circulaire economie.
“Onderdeel van en voorwaarde voor de circulaire economie is dat we op een andere manier gaan bouwen. Er zijn allerlei initiatieven die hiernaartoe werken. Minister Olongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft bijvoorbeeld een kamerbrief gestuurd over de voorgenomen implementatie van circulair bouwen in de regelgeving. Daarin ging ze onder andere in op een strengere eisen als het gaat om de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG); deze geeft aan wat de milieubelasting is van de materialen die in een gebouw worden toegepast.”
Bouwwaardemodel voor eenvoudige deelname aan circulair ontwerpproces
Rijkswaterstaat en NEN hebben Platform CB’23 opgericht vanuit het streven om vóór 2023 nationale, bouwsector-brede afspraken op te stellen over circulair bouwen. Het uitvoeringsteam Circulair ontwerpen van het Betonakkoord presenteerde het Bouwwaardemodel, waarmee alle ketenpartners vanaf de ontwerpfase eenvoudig kunnen deelnemen aan het circulair ontwerpproces om zo tot een écht circulair bouwwerk te komen.
Betonnen bestrating voor de juiste waterhuishouding
“Beton bestaat uit zand en grind, water en een bindmiddel. De Romeinen gebruikten het al om er aquaducten, wegen en gebouwen als het Colosseum en het Pantheon mee te maken. Ook in onze huidige wereld is het het meest gebruikte bouwmateriaal. En dat is niet voor niets. Beton is een sterk, robuust en brandbeschermend materiaal. Het biedt architectonische vormvrijheid en kleurvariatie en kan eenvoudig verwerkt worden. Daardoor ontstaan oplossingen voor moderne, veilige en duurzame gebouwen, wegen en constructies. De discussie die momenteel gehouden wordt, gaat over de omschakeling van asfalt naar duurzaam beton. Betonhuis Bestrating is van mening dat de BV Nederland dit moet oppakken, om het hoofd te bieden aan de toenemende wateroverlast gecombineerd met droogte. Met beton kan er duurzaam bestraat worden, waarbij het water infiltreert in plaats van wegvloeit. Bestraten met beton betekent water kunnen doseren en doorlaten.”
Circulair bouwen met beton
Bouwen met beton past uitstekend in een circulaire economie. Het sterkste milieuvoordeel van beton is zonder twijfel de zeer lange en onderhoudsarme levensduur. En als een betonnen bouwcomponent toch gesloopt moet worden, krijgt het materiaal vaak een herbestemming. Betonnen viaducten en bruggen kunnen circulair gebouwd worden. In geval van sloop wordt 100% van het betonpuin hergebruikt; als betongranulaat in wegfunderingen of als toeslagmateriaal in nieuw beton. De grondstoffen van beton zijn natuurlijk en veelal lokaal, of op redelijke afstand, beschikbaar. Zand bijvoorbeeld is over het algemeen afkomstig uit het achterland van rivieren als de Maas en de Rijn. Ook grind is een afzetmateriaal van rivieren. Na nabijheid van grondstoffen houdt de productieketen kort, zonder grote transportafstanden. Beton is niet afhankelijk van grondstoffen die mondiaal schaars worden of afhankelijk van de fluctuerende prijs van ruwe olie.
Duurzame bestrating
Een voorbeeld van wat er kan met circulair bouwen is duurzame bestrating. Beton wordt veel gebruikt als bestratingsmateriaal. Van den Broek: “We hebben met regelmaat te maken met hevige buien. Verharde oppervlakken kunnen die niet wegwerken. Waterdoorlatende of waterpasserende betonstraatstenen bieden uitkomst. Dat is open bestrating, waarbij (hemel)water de ruimte krijgt om de bodem te infiltreren. Die open structuur kan bijvoorbeeld bereikt worden door er sprake is van extra brede voegen tussen de stenen, of doordat er een opening is uitgespaard aan de zijkant of in het midden van de steen, of door een poreuze betonsamenstelling. Een andere oplossing is het gebruik van grasbetontegels. Deze openingen tussen of in deze tegels worden gevuld met bijvoorbeeld teelaarde, zodat er gras in kan groeien.”
De leden van Betonhuis Bestrating denken graag mee over de mogelijkheden. Omdat zij het belangrijk vinden om constante kwaliteit te bieden, worden hun processen gecheckt door een externe instantie aan de hand van een beoordelingsrichtlijn. Zo weten opdrachtgevers (zoals gemeenten) zeker dat ze duurzame, groene betonproducten inkopen die niets aan kwaliteit hebben ingeboet. Meer weten? Kijk op betonhuis.nl/bestrating, of neem contact op met Taco van den Broek, bestrating@betonhuis.nl.