Gezond werken begint met een goede Risico-Inventarisatie & -Evaluatie

Het is van belang dat werkgevers risico’s consequent in beeld hebben om veilige en gezonde arbeidsomstandigheden te scheppen. Buiten dat het belangrijk is verhoogt het ook nog eens het werkplezier en de productiviteit van je medewerkers.

Afgelopen jaar is onder andere de betonsector onder de loep genomen tijdens een inspectieronde “Arbozorg” van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Tijdens de inspectieronde, waar veel van onze leden gecontroleerd werden, bleek maar weer dat een goede en complete RI&E geen vanzelfsprekendheid is. Niet iedereen blijkt op de hoogte van alle voorwaarden rondom de RI&E. 

Wijzigingen RI&E toetsing per 1 juli 2022

Binnen de Arbeidsomstandighedenwet zijn er vier kerndeskundigen beschreven, te weten:

• De Arbeidshygiënist;
• De Hogere Veiligheidskundige;
• De Arbeids- en Organisatiedeskundige;
• De bedrijfsarts.

Deze vier deskundigen mogen, mits gecertificeerd, de RI&E toetsen, zodat deze voldoet aan de wetgeving. Deze toetsing houdt in dat er gekeken wordt naar de inhoud van de rapportage die vervolgens getoetst wordt aan de wettelijke kaders. Dit houdt in de praktijk in dat een gecertificeerde kerndeskundige zijn eigen rapportage goed mag keuren tijdens de toetsing. Sinds 1 juli 2022 is dit veranderd.

Systeemtoetsing en scopetoetsing binnen de RI&E

De nieuwe toetsing zal namelijk gaan bestaan uit een systeemtoetsing en een scopetoetsing. De systeemtoetsing mag door één van de hierboven genoemde kerndeskundigen worden uitgevoerd en is vergelijkbaar met de huidige toetsing. De kerndeskundige controleert de rapportage op volledigheid, betrouwbaarheid en actualiteit. Er wordt dus gecontroleerd of alles dat wettelijk verplicht is voor de organisatie ook daadwerkelijk in de rapportage is beschreven. Bij de systeemtoets wordt dus niet beoordeeld of het opgenomen onderwerp aan de eisen voldoet.
Bij de scopetoets controleert de kerndeskundige of de RI&E voldoende ingaat op alle risico’s die zich voor kunnen doen en of deze op juiste wijze in kaart zijn gebracht. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van metingen, door te bepalen of de risico’s op de juiste wijze zijn beoordeeld en door te bekijken of de juiste maatregelen worden beschreven. Daarbij geldt de regel dat enkel de kerndeskundige binnen zijn eigen scope een beoordeling mag uitvoeren (zie tabel 1 hieronder).
Wanneer er sprake is van meerdere scopes binnen de organisatie, is het dus verplicht om meerdere kerndeskundigen te betrekken bij de toetsing van de RI&E. Naar aanleiding van beide beoordelingen zal er een conclusie over de RI&E gegeven worden, waarna deze voldoet aan de wettelijke eisen.

Betonhuis branche RI&E

Betonhuis maakt voor haar leden een branche RI&E. Bedrijven tot 25 medewerkers kunnen deze RI&E gebruiken als basis voor hun eigen RI&E en hoeven deze niet te laten toetsen. Het hebben van een Branche RI&E betekent niet dat u zelf niets hoeft te doen. Een RI&E moet altijd herschreven worden naar uw eigen situatie, de Nederlandse Arbeidsinspectie ziet dan ook graag dat u samen met uw werknemers aan de RI&E gewerkt heeft.

Ook leden die meer dan 25 werknemers hebben maken gebruik van de Betonhuis Branche RI&E als basis voor hun eigen RI&E, deze dienst wel getoetst te worden. 

Doel

Het doel van de RI&E is het in kaart brengen van alle arbeidsrisico’s. Samen met de werknemers bespreek je de risico’s en ga je direct aan de slag met het wegnemen of verkleinen van deze risico’s om tot een betere (veiligere) werksituatie te komen. Het uitwerken in een “Plan van aanpak” zorgt voor een goede planning voor het oplossen of voorkomen van een aantal zaken in de toekomst. In het "plan van aanpak" kunt u duidelijk zien hoe uw bedrijf er voor staat en hoe het vlot met de eerder voorgenomen actiepunten. Het is dan ook aan te raden om een RI&E na het opstellen niet in de bureaula te laten verdwijnen maar er geregeld in te kijken en eventueel aan te passen. Check of de gestelde doelen ook echt op tijd uitgevoerd zijn of worden. 

Systeemtoetsing en scopetoetsing binnen de RI&E

De nieuwe toetsing gaat bestaan uit een systeemtoetsing en een scopetoetsing. De systeemtoetsing mag door één van de hierboven genoemde kerndeskundigen worden uitgevoerd en is vergelijkbaar met de huidige toetsing. De kerndeskundige controleert de rapportage op volledigheid, betrouwbaarheid en actualiteit. Er wordt dus gecontroleerd of alles dat wettelijk verplicht is voor de organisatie ook daadwerkelijk in de rapportage is beschreven. Bij de systeemtoets wordt dus niet beoordeeld of het opgenomen onderwerp aan de eisen voldoet.
Bij de scopetoets controleert de kerndeskundige of de RI&E voldoende ingaat op alle risico’s die zich voor kunnen doen en of deze op juiste wijze in kaart zijn gebracht. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van metingen, door te bepalen of de risico’s op de juiste wijze zijn beoordeeld en door te bekijken of de juiste maatregelen worden beschreven. Daarbij geldt de regel dat enkel de kerndeskundige binnen zijn eigen scope een beoordeling mag uitvoeren (zie tabel 1 hieronder).
Wanneer er sprake is van meerdere scopes binnen de organisatie, is het dus verplicht om meerdere kerndeskundigen te betrekken bij de toetsing van de RI&E. Naar aanleiding van beide beoordelingen zal er een conclusie over de RI&E gegeven worden, waarna deze voldoet aan de wettelijke eisen.

Hoe oud mag uw RI&E zijn?

Als branchevereniging heeft Betonhuis de plicht om elke 3 jaar de Branche RI&E (inclusief de verplichte coronamodule ) te laten herzien en te toetsen. De huidige branche RI&E van Betonhuis heeft een geldigheid tot en met eind oktober 2022. Uw eigen RI&E kent officieel geen geldigheidstermijn maar dient bij wijzigingen in de bedrijfsvoering wel verplicht te worden aangepast. Een goed moment dus om uw eigen RI&E langs de binnenkort vernieuwde Branche RI&E te leggen en aan te passen. Mogelijk zijn er veranderingen die nieuwe risico’s met zich meebrengen. De herziene RI&E moet dan worden aangepast en voor bedrijven met meer dan 25 werknemers opnieuw worden getoetst.  

Week van de RI&E

In de Week van de RI&E die van 20 tot en met 24 juni 2022 plaatsvond, werden door o.a. het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en het Steunpunt RI&E meerdere activiteiten georganiseerd binnen het thema ‘bedrijfsblindheid’. Vaak hebben ondernemers het idee dat ze alle arbeidsrisico’s wel kennen. Toch blijkt dit niet altijd het geval. Het opstellen van een RI&E opent letterlijk de ogen van ondernemers en dat voorkomt onnodig gevaarlijke situaties op de werkvloer. Heeft u de RI&E op orde? Nee, begin dan direct.