Glans is ervan af bij nieuwbouwprognoses

De laatste jaren was de Nederlandse bouwsector kampioen in het genereren van economische groei. Medio 2019 wordt steeds duidelijker dat de bouwsector die rol niet langer kan vervullen. Mede door de ontwikkelingen rondom stikstof en PFAS is de glans er wel af.

Volgens nieuwe gegevens van het CBS is de bouwproductie in juni gekrompen in vergelijking met dezelfde maand een jaar eerder. Sinds oktober 2015 was dat niet meer voorgekomen. De krimp van de bouwproductie stond niet op zichzelf. “Ook de productie in de hout- en bouwmaterialenindustrie liep in juni terug” zegt Michel van Eekert, directeur van Buildsight. “Hoewel deze krimp voor een groot deel verklaard kan worden uit het lagere aantal werkdagen in juni van dit jaar, zou de groei bij hetzelfde aantal werkdagen op zijn best zwak zijn geweest.” Bovendien blijkt uit de kwartaalrekeningen van het CBS dat de bouwproductie in het tweede kwartaal is gedaald ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Ten opzichte van het tweede kwartaal een jaar eerder was de groei van de bouwproductie het laagst in veertien kwartalen. 

Kabelschaarste

De zwakke ontwikkeling van de bouwproductie valt samen met nieuws over een gebrek aan kabels die nodig zijn voor het aansluiten van nieuwe woonwijken en bedrijfsgebouwen op het elektriciteitsnet. Van Eekert: “Volgens de laatste berichten houdt de kabelschaarste nog altijd aan en kan deze dus voor vertraging blijven zorgen in het bouwproces.” Daarnaast wordt vertraging in de hand gewerkt door het personeelstekort waar de bouwsector mee kampt en waardoor de bouwcapaciteit nauwelijks meer groeit. Dit heeft ervoor gezorgd dat de orderportefeuilles van aannemers binnen de burgerlijke en utiliteitsbouw verder zijn gegroeid, terwijl de vergunningverlening voor de bouw van nieuwe gebouwen in de eerste helft van dit jaar is gekrompen. 

Zorgen over stikstof

De tegenvallende vergunningverlening baart de bouwondernemers de nodige zorgen, waardoor het bouwvertrouwen dit jaar alleen maar is gedaald. Het ondernemersvertrouwen is in de bouw in het derde kwartaal niet langer het hoogst van alle sectoren. Dit terwijl de volledige impact van de stikstofuitspraak voor de bouw nog altijd niet duidelijk is. Hoewel voorlopig nog doorgebouwd kan worden -eenmaal afgegeven vergunningen zijn onherroepelijk- lijkt het onvermijdelijk dat de groei van de bouwproductie op middellange termijn te lijden zal hebben onder de stikstofregels. Zeker is dat dat niet alleen zal gelden voor de bouw van nieuwe stallen, maar voor de hele burgerlijke en utiliteitsbouw, wat het bouwvertrouwen verder onder druk zal zetten. 

Prognoses

Ondertussen staat ook het vertrouwen in de mondiale economie onder druk door de escalerende handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China, politieke spanningen in onder andere Italië en het Verenigd Koninkrijk en de dreiging van een recessie. Hierdoor neemt de investeringsbereidheid onder marktpartijen af en vertraagt de economische groei. Het is de vraag of overheden die gratis kunnen lenen er voldoende overheidsinvesteringen tegenover kunnen zetten, om dat tegen te gaan. Voor marktonderzoeksbureau Buildsight is dit alles aanleiding om de nieuwbouwprognoses voor Nederland naar beneden aan te passen. Na dit jaar zal de woningbouw niet verder kunnen groeien, maar omdat de pijplijn nog vol zit én langer wordt valt de voor 2020 en 2021 verwachte krimp mee. Omdat de budgetsector de komende jaren aan kracht wint, wordt ook de teruggang binnen de utiliteitsbouw gedempt.

Contactpersonen Betonhuis

Remco Kerkhoven, stuur een e-mail