Praktische oplossingen & tips voor opslag van zand en grind onder de nieuwe IPLO‑regels (BAL)

Met de recente wijzigingen in de regelgeving van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) rond paragraaf 4.122 van het Besluit activiteiten leefomgeving (BAL) is het voor betoncentrales en betonfabrieken extra belangrijk om de opslag van zand, grind en andere herbruikbare grondstoffen goed te organiseren. Betonhuis is nog in gesprek, maar in dit artikel vind je praktische adviezen om je aan de regels te houden, risico’s te beperken en te voldoen aan de zorgplicht.

Voor bedrijven is het belangrijk om administratie, zorgplicht en opslagtermijnen goed op orde te hebben, zodat boetes en handhavingsacties worden voorkomen. Een zorgvuldige planning zorgt er bovendien voor dat zand en grind tijdig worden gebruikt in de productie en niet onnodig lang blijven liggen. 

Belangrijkste wijzigingen die van toepassing zijn op zand en grind

• Opslag binnen en buiten inrichtingen valt nu onder één regeling in paragraaf 4.122 BAL.
• Bedrijven moeten zich registreren per partij: herkomst, kwaliteitsklasse, hoeveelheid, begin van opslag en locatie. CSC-certificering kan hierbij mogelijk van dienst zijn. Betonhuis praat met het ministerie of CSC als bewijs kan worden overlegd.
• Alle opslag van zand en grind moet zodanig worden uitgevoerd dat stof (stuiven), verontreiniging of verspreiding wordt voorkomen.
• Melding bij start opslag: 1 week vooraf bij één partij, 4 weken bij standaardgevallen of grote hoeveelheden.

Praktische oplossingen en tips 

1. Gedegen administratie

• Leg een overzicht bij van alle partijen zand en grind: herkomst, hoeveelheid, datum van opslag en locatie.
• Bewaar kwaliteitsverklaringen en overdrachtsdocumenten samen met je administratie.
• Zorg dat deze administratie op verzoek van de Omgevingsdienst beschikbaar is.

2. Planning rondom opslagtermijn

• Controleer vanaf de start of de opslag binnen de maximale termijn past.
• Maak een plan voor wat er gebeurt na afloop van de opslag: gebruik in betonproductie, transport naar andere projecten, of aanvraag van maatwerk als verlenging nodig is.

3. Zorgplicht invullen

• Voorkom stuiven door zand en grind regelmatig te bevochtigen, af te dekken of inpandig op te slaan.
• Ventileer opslagruimtes waar nodig en controleer de stofemissie.
• Documenteer alle maatregelen om aan te tonen dat de zorgplicht wordt nageleefd bij inspecties.

4. Opslagfaciliteiten aanpassen

• Controleer of opslaglocaties veilig zijn ingericht: voldoende afstand tot omgeving, goede afwatering, en stabiele stapeling van zand en grind.
• Overweeg overkappingen, silo’s of folie om blootstelling aan wind en regen te beperken.

5. Meldingen en communicatie met Omgevingsdiensten

• Dien meldingen tijdig in via het Omgevingsloket. Vermeld alle relevante gegevens (partij, hoeveelheid, kwaliteitsklasse, locatie).
• Zorg dat interne verantwoordelijkheden duidelijk zijn: wie doet de melding en wie volgt wijzigingen of verlenging?

6. Interne training en bewustwording

• Train medewerkers die omgaan met opslag van zand en grind over de nieuwe regels en de zorgplicht.
• Stel interne procedures op zodat nieuwe medewerkers direct weten hoe ze compliant handelen.

7. Kennisdeling en best practices

• Deel ervaringen met andere leden van Betonhuis: welke maatregelen werken effectief, hoe documenteer je administratie, welke systemen zijn praktisch voor meldingen.
• Betonhuis organiseert begin 2026 een online bijeenkomsten om ervaringen uit te wisselen en vragen van leden te beantwoorden.

Rol van CSC bij opslag van zand, grind en circulaire grondstoffen

CSC kan betonbedrijven ondersteunen door een overzicht en monitoring van alle grondstoffen te bieden, inclusief zand en grind. Dit helpt bij het bijhouden van hoeveelheden, herkomst en opslaglocaties, en maakt het makkelijker om compliance en zorgplicht aan te tonen richting Omgevingsdiensten. Bovendien ondersteunt CSC bij circulariteit, doordat het inzicht geeft in hergebruik van materialen, en levert het gestandaardiseerde rapportages die handig zijn voor interne audits of inspecties. 

Bron: IPLO