Serieus? Luiers in plaats van zand om beton te verduurzamen, hoe dan?
Onderzoekers uit Japan's Kitakyushu Universiteit hebben een opmerkelijke ontdekking gedaan: luiers kunnen worden verwerkt in beton om het duurzamer te maken. Door luiers te vermalen en te verwerken in nieuw beton, kan tot wel 40 procent van het benodigde zand worden bespaard zonder daarmee materiaalsterkte te verliezen. Nederland kijkt ook naar de mogelijkheden van deze aanpak, met lopende experimenten.
In een wetenschappelijk artikel [www.change.inc] beschrijven de onderzoekers het proces waarbij wegwerpluierafval wordt gerecycled tot composietmateriaal voor structurele en architectonische betonnen gebouwen, volgens de bouwnormen in Indonesië. Een veelbelovend prototype toonde aan dat maar liefst 1,73 m3 aan wegwerpluierafval kon worden omgezet en benut voor een woonoppervlakte van 36 m2.
Van afval tot grondstof
De immense hoeveelheid afval die wereldwijd wordt geproduceerd, vormt een steeds grotere uitdaging. Luiers zijn hier een significant onderdeel van, en momenteel worden ze voornamelijk verbrand. Onderzoekers bewezen dat luiers gebruikt kunnen worden voor de productie van beton. Door gebruikte luiers te wassen met onder andere natriumchloride en ze volgens een specifiek proces te vermalen, kunnen ze worden toegepast als vervanging voor zand in betonmengsels. Het blijkt geen effect te hebben op de sterkte van het materiaal en er wordt 10 procent minder zand gebruikt. Voor niet-constructief beton kan dit percentage oplopen tot 40 procent.
Prototype van luierbeton
In Indonesië is al een klein huis gebouwd met behulp van hergebruikte luiers. Het betonnen prototype, bestaande uit één verdieping, beslaat een oppervlakte van ongeveer 36 vierkante meter. Hierbij kon zo'n 24 procent van het normaal benodigde zand worden vervangen door fijngemalen oude luiers. Maar is dit werkelijk een duurzame oplossing? Het potentieel is duidelijk: de winning van zand voor betonproductie kan worden verminderd en de hoeveelheid verbrand luierafval kan worden teruggedrongen Maar de onderzoekers zijn zich ervan bewust dat grootschalige toepassing pas mogelijk bij een schone keten van afvalscheiding.
Reactie Betonhuis
Paul Ewald, adviseur circulaire economie, juicht alle vormen van recycling toe, maar plaatst uiteraard ook kanttekeningen bij deze experimenten. In een reactie laat hij weten: “Wij vragen ons af, gezien de samenstelling van dit luierbeton, of het materiaal oneindig herbruikbaar is. Er bestaat een risico dat dit de circulaire betonketen verontreinigt. Na hergebruik ontstaan op termijn te hoge concentraties die de sterkte kunnen beïnvloeden. We willen circulair denken maar ook de cement -en betonketen schoon houden. Toekomstig onderzoek dient rekening te houden met de toepasbaarheid en circulariteit.”
Luiers als bouwmateriaal?
Ook bij onderzoekers van de Building Materials Group bij de TU/e Bouwkunde is geëxperimenteerd. Op initiatief van Stapper Duurzaam Advies werd onderzocht of de enorme hoeveelheid wegwerpluierafval een rol kan spelen in de bouwsector. Hierbij werd ook gekeken naar betontoepassingen. Wegwerpluiers zijn overigens niet op een goedkope, energiearme of milieuvriendelijke wijze te recyclen. Ze bevatten superabsorberende polymeren, cellulose en plastic. Wereldwijd wordt de hoeveelheid van deze afgedankte materialen voor 2020 geschat op 2,892 miljoen ton. Met de ontdekking van de mogelijkheid luierafval om effectief te gebruiken, is het afvalprobleem niet opgelost. De onderzoekers van de TU/e benadrukken dat er nog niet is gekeken naar ionen in de met feces gevulde luiers. Bovendien zijn nog andere typen beton het bestuderen waard om te kijken of er luiers in kunnen worden verwerkt. Met hun onderzoek is wel aangetoond dat het geen kwaad kan wereldproblemen op een onorthodoxe wijze aan te pakken.
Bron: Nature / www.Change.inc, Sebastian Maks, www.cursor.tue.n, bewerking / vertaling Betonhuis
