Toekomstige architecten, ontwerpers en constructeurs voorlichten over beton
Klaas Ellens van Haitsma Beton verzorgt jaarlijks gastcolleges over prefab beton en het ontwerpen van parkeergarages aan de studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). Vanwege corona was het dit jaar anders dan anders: in plaats van voor een groep studenten te staan, vond het college dit jaar online plaats. Zo’n 120 derdejaars studenten volgden het college. Naast een gastcollege, verzorgde Ellens tevens een online vragenuurtje, om de studenten verder op weg te helpen.
Kennis doorgeven
Ellens verzorgt al een aantal jaar gastcolleges voor studenten van de HAN. “De samenwerking met Ellen Rutgers, hoofddocent constructieleer, is goed en ik vind het leuk om te doen.” Hij geeft graag zijn kennis door. Hij verzorgt colleges over parkeergarages. “Het was wel even schakelen, dit online college. Normaliter zie je de studenten, kun je zien of ze het begrijpen en is er interactie. Dat was bij deze online editie niet het geval. De studenten konden inloggen, maar er was geen live contact. Het is een beetje of je tegen een muur praat. Daarom hebben we dit jaar ook een online vragenuurtje ingesteld, zodat studenten vragen konden stellen over hun project. Ze ontwerpen woongebouwen met ondergrondse parkeergarages. Elke groep kan kiezen voor het bovengrondse of ondergrondse deel.”
Praktische ervaring
Voor de studenten is een dergelijk college waardevol, aldus Rutgers. “Klaas beschikt over veel kennis en praktische ervaring. Zo horen ze de informatie ook eens van een ander, in plaats van enkel van docenten. Studenten zijn tegenwoordig niet meer zo van de boeken, daarom is zo’n gastcollege voor hen des te belangrijker. Klaas doet meer dan alleen een college geven. Elk jaar breidt hij een beetje uit. Zo beantwoordt hij ook vragen van studenten, ze mogen hem zelfs bellen op zijn mobiel als ze ergens tegenaan lopen.”
Ingaan op wat er speelt
Voor het online college maakte Ellens een presentatie, met daarin de belangrijkste aandachtspunten voor het ontwerp van een parkeergarage. Zo is het belangrijk om je bewust te zijn van de grote krachten die op ondergrondse constructies werken, zoals grond- en waterdruk. Daarom is het belangrijk om de vrije hoogte goed te kiezen. Ook moet de draagconstructie van het gebouw en de parkeerstructuur goed op elkaar worden afgestemd. Het verdient daarbij de voorkeur om het gebouw en de parkeergarage te ontkoppelen vanwege zettingsverschillen. “Constructeurs dienen hier goed over na te denken,” aldus Ellens. “Deze twee gebouwonderdelen zijn lastig te combineren.” Aanvullende tips betreffen het ontwerp: maak de garage zo compact mogelijk en probeer schuine hoeken zoveel mogelijk te vermijden. Rutgers: “Klaas bespreekt niet alleen aandachtspunten, maar gaat ook in op wat er speelt. Zoals het gedoe rond parkeergarages de afgelopen jaren.” Ellens: “Er bestaan in Nederland allerlei regels voor de bouw van parkeergarages. Maar met alleen het toepassen van de regels ben je er nog niet. Functionaliteit en esthetiek zijn ook belangrijk. De studenten hebben de opdracht om een zo efficiënt mogelijke ondergrondse parkeergarage te ontwerpen. Om het voor studenten extra interessant te maken, belonen we het groepje met het meest efficiënte ontwerp, het minst aantal m2 per auto, met een prijs.”
Vragenuurtje
In het online vragenuurtje werd Ellens gekoppeld aan groepjes studenten, die vragen konden stellen naar aanleiding van hun ontwerp. “Ik heb hen onder meer geadviseerd over het inbouwen van ruimte voor kolommen. Naast de kolommen die je nodig hebt voor de parkeergarage, heb je ook ondersteuning nodig voor het gebouw boven de garage. Daarnaast heb ik tips gegeven over de esthetiek van een garage. Bij een aantal ontwerpen kon meer uniformiteit in de uitstraling worden behaald.”
Prefab beton in het onderwijs
Binnen de betonsector wordt nog weleens geklaagd over het gebrek aan aandacht voor bijvoorbeeld prefab beton in het onderwijs. Hoe kijkt Rutgers hier tegenaan? “Ik denk dat men gelijk heeft. De laatste jaren zijn er veel onderwerpen bijgekomen. Denk aan de circulaire economie en duurzaamheid. Dat is ten koste gegaan van de aandacht voor (prefab) beton. Tijdens hun studie krijgen de studenten weinig vakinhoudelijke kennis wat betreft prefab beton. De materiaalkennis doen ze op bij hun werkgever, tenminste, als ze voor (prefab) beton kiezen.” Voor het vak van constructeur is de animo beperkt, aldus Rutgers. “In het derde jaar kiezen studenten hun specialisatie. Van de 143 studenten hebben er negentien voor de richting constructeur gekozen. Dat is een record, normaal ligt dit aantal lager.” Des te waardevoller zijn de gastcolleges van mensen uit de praktijk. “We zouden met de studenten ook nog op bezoek gaan bij Klaas om een kijkje te nemen in de fabriek, maar vanwege corona gaat dit niet door,” aldus Rutgers. “Dat is jammer, want dergelijke bezoekjes zijn voor onze studenten de kers op de taart.”