‘Een bouwproject als dit is topsport’

In Rotterdam wordt het Erasmus Sportcentrum gerealiseerd, op de plek waar voorheen een parkeergarage stond. Het nieuwe complex van 8800 m² krijgt drie grote wedstrijdruimtes, twee trainingsruimtes, een fitnessruimte, horeca en aanvullende voorzieningen. Het biedt straks plek aan circa 11 duizend sportpashouders, 25 verenigingen en het faciliteert 50 verschillende sporten.

Design & build project

Het gaat om een design & build project, waarbij architect, aannemer en leveranciers nauw samenwerken. Zo worden uitdagingen vroeg gesignaleerd en heeft men tijd voor creatieve oplossingen. In het gebouw worden bijvoorbeeld prefab betonnen liggers gebruikt, die doorgaans alleen bij infrastructurele werken worden toegepast.

VerhoevenCS is verantwoordelijk voor het ontwerp van het sportcomplex. De architect is gespecialiseerd in het ontwerp van openbare gebouwen. Datzelfde geldt voor de aannemer, Remmers Bouw. Het is niet de eerste keer dat de partijen samenwerking in een design & build traject. Bij dit project zitten ze om de week om tafel, om de voortgang van het project te bespreken en een oplossing te vinden voor eventuele uitdagingen.

Complexe vorm

Het Erasmus Sportcomplex wordt geen rechttoe rechtaan sportcomplex. Dat is te danken aan de complexe vorm van gestapelde en verbonden sportboxen die schuil gaan achter een semi-transparante huid. De façade ziet er overdag anders uit – afhankelijk van gezichtspunt, tijd, licht en seizoen. “Het zijn in feite twee sporthallen die op elkaar zijn gestapeld,” aldus Walter Stielstra, projectleider bij Remmers Bouwbedrijf. “Met aan de ene kant drie sporthallen, en in het andere gebouw twee,” vult architect Manfred Wansink aan. “Het complex is opgebouwd rond een binnenstraat die de twee hoofdgebouwen met elkaar verbindt. Oorspronkelijk werden de twee percelen namelijk gescheiden door een straat.” De binnenstraat, de ruggengraat van het gebouw met aan twee zijden entrees, zorgt voor een duidelijke oriëntatie. “De straat heeft niet alleen een logistieke functie, maar is ook een belangrijke ontmoetingsplek.”

Beton voor de benodigde stijfheid

Het skelet van het gebouw wordt gevormd door een staalconstructie. Daar waar nodig wordt beton toegepast. Bijvoorbeeld voor de liftschacht. “Hier zorgt het beton voor de benodigde stijfheid.” Daarnaast worden betonnen vloerelementen gebruikt. “Naast de kwaliteit van de vloeren, komt dit tevens de bouwsnelheid ten goede,” aldus Stielstra. Daarnaast worden 16 liggers toegepast, die normaliter voor infrastructurele werken worden gebruikt. “We hadden te maken met een aantal uitdagingen,” vertelt Stielstra over de keuze voor de liggers. “Een grote overspanning van 32,4 meter, hoogtebeperking en bijkomende resonantie eisen van een sportvloer. Voorgespannen liggers bleken de beste oplossing. Omdat we al vroeg in het traject de keuze voor de liggers hebben gemaakt, konden we hiermee rekening houden tijdens de bouw. Voordat je dergelijke liggers gaat toepassen, moet je hebben nagedacht over de logistiek. Op de bouwplaats is genoeg ruimte om de liggers in te hijsen. De kraan moest echter voldoende ondersteund worden. Daarom hebben we extra heipalen toegepast, op de plek waar de kraan komt te staan. In totaal zijn 400 heipalen gebruikt, van 25 meter lang. Dan heb je het toch 10 kilometer aan heipalen die de grond in zijn gegaan.”

Energieneutraal gebouw

Het gebouw wordt energieneutraal, dankzij de zonnepanelen en slimme installaties. “Ook de installateur is al vroeg aangehaakt bij dit project.” Naast duurzaam qua energieverbruik, stond ook circulariteit op het wensenlijstje. “Voor dit project is een uitgebreid programma van eisen opgesteld, waarbij circulariteit een van de vereisten was. In het gebouw krijgen zowel hout als plafondplaten een tweede leven. De materialen zijn afkomstig uit gebouwen die worden gesloopt: het hout komt uit een sporthal in Eindhoven en wordt gebruikt als akoestische wandbekleding. De plafondplaten komen uit een jeugdgevangenis in Soest. Zulke materialen vind je niet op Marktplaats; we werken samen met sloopbedrijven die de materialen in opslag hebben. Een dergelijk concept blijft spannend voor alle partijen: je weet immers niet hoeveel materiaal bij de sloop vrij komt, wanneer dit gebeurt en in welke conditie de materialen zijn na sloop. Toch is dat hier gelukt. Alleen dankzij de goede samenwerking tussen de partijen is de realisatie van een project als dit mogelijk, conform de eisen van de opdrachtgever en alles zoveel mogelijk in lijn met de wensen van de architect. Een bouwproject als dit is topsport!” aldus Stielstra.