Terugblik webinar zelfverdichtend beton: ‘Het is een prachtig, maar ingewikkeld product’
Zelfverdichtend beton (zvb) opent een wereld vol mogelijkheden voor de bouwindustrie. In het twaalfde webinar georganiseerd door Betonhuis en Betoniek, stond het thema 'Beter Bouwen met Zelfverdichtend Beton' centraal. Tijdens het webinar waren Eelco van der Weij, materiaalspecialist bij Van Hattum en Blankevoort, en Hans Huisman, bedrijfsleider van Kijlstra Betonmortel, te gast bij Jacques Linssen, vakredacteur Betoniek. Zij deelden hun expertise over dit innovatieve bouwmateriaal.
Om zelfverdichtend beton volledig te begrijpen, moeten we het onderscheiden van traditioneel beton. Zoals Hans uitlegde: “Zelfverdichtend beton is beton dat zichzelf verdicht zonder de noodzaak van trillen door het eigen gewicht en de vloeibaarheid ervan. Verdichten doe je normaal gesproken met een trilnaald en dan haal je de lucht uit het mengsel waardoor het compact wordt.” Eelco van der Weij voegde hieraan toe: “Door het stroomgedrag verdicht het beton zichzelf en ontlucht het. Daarmee omhult het de wapening of de voorspanning goed.”
Geschiedenis zelfverdichtend beton
De oorsprong van zelfverdichtend beton ligt bij een Japanse aannemer genaamd Kajima, zoals Eelco opmerkte. Deze methode omvat het nauwkeurig samenstellen van de betonmix op basis van de waterbehoefte van de poeders en de gewenste vloei-eigenschappen. Deze aanpak wordt nog steeds gebruikt bij het maken van zelfverdichtend beton. Een van de eerste toepassingen van dit innovatieve materiaal in Nederland was de bouw van de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.
Productie van zvb
Bij de productie van zelfverdichtend beton zijn de verhoudingen van de grondstoffen anders bij traditioneel beton, zoals Hans opmerkte. “Je wilt een goede pasta hebben die bepaalde eigenschappen heeft. Het beton kruipt en rolt als het ware vooruit. Het zijn mengsels met een hoog poedergehalte.” Dit vergt een zorgvuldige afstemming van ingrediënten, waarbij polycarboxylaat ethers (PCE's) een cruciale rol spelen. “PCE's hebben te maken met de ketens die ze aangaan in het mengsel en daar komt je vloeibaarheid uit voort. Het vraagt goede afstemming in de productie.” Bij het beoordelen van zelfverdichtend beton is de consistentieklasse van belang, zoals Eelco aangaf. “Je hebt het dan over de consistentieklasse SF2 of SF3 (slumpflow). Het materiaal moet ook een bepaald passerend vermogen hebben en voldoen aan specificaties zoals gemeten met een J-ring om blokkering te voorkomen.”
De voordelen van zvb
Zelfverdichtend beton komt van pas in diverse situaties, legde Hans uit. “Zoals bij complexe bekistingsvormen waar we niet of moeilijk bijkomen, bijvoorbeeld met sparingen waar je niet bij kan komen.” Eelco voegde eraan toe: “Ook als de wapeningsdichtheid erg hoog is, dan is zelfverdichtend beton de ideale oplossing.” Vaak wordt de keuze voor zelfverdichtend beton gemaakt tijdens het bekistingsontwerp. “We weten van tevoren al of het haalbaar is om daar met een trilnaad in te kunnen.” Volgens Hans is het materiaal vooral ideaal voor het maken complexere vormen en is het materiaal ook zeker geschikt als je schoonbeton wilt maken en een strak, glad oppervlak wilt hebben.
Zelfverdichtend vs. Zelfnivellerend
Een van de misconcepties over ZVB is dat het hetzelfde is als zelfnivellerend beton. Eelco verduidelijkte dit verschil. “Het is belangrijk te begrijpen dat ZVB en zelfnivellerend beton niet hetzelfde zijn. ZVB is geen egaline. Het beton heeft de tijd nodig om te stromen, en vanwege zijn viscositeit heeft het altijd een zekere helling. Dit betekent dat wanneer je een gladde afwerking wilt bereiken, je het beton nog steeds enigszins moet helpen.” Het produceren en gebruiken van zelfverdichtend beton vereist een grondige kennis van de juiste receptuur en certificering. “Om ZVB te kunnen produceren en toepassen, moet je zeker beschikken over de juiste certificeringen, zoals SF2 en SF3. Dus vanaf een vloeimaat van 650 is en aparte certificering vereist", legde Hans uit.
Kosten en Milieuprofiel
ZVB biedt voordelen op het gebied van efficiëntie en afwerking. Volgens Eelco zijn de milieukostenindicatoren (MKI’s) van ZVB niet veel hoger dan die van traditioneel beton, vooral vanwege het gebruik van duurzame vulstoffen zoals vliegas en hoogovenslak. Veel duurder is het volgens beide heren ook niet, omdat er situaties voorkomen waarin je er met andere betonoplossingen niet uitkomt. Dan loont het de moeite om zelfverdichtend beton te gebruiken. “Je hebt minder werk aan de afwerking.”
Zelfverdichtend beton is een fascinerend en veelzijdig materiaal dat een grotere rol kan spelen in de bouwindustrie. Het biedt oplossingen voor complexe uitdagingen. Het succesvol toepassen van zelfverdichtend beton vereist echter specifieke kennis en expertise. Voor meer gedetailleerde informatie verwijzen we naar Betoniek 16/20 en de kennispagina van Betonhuis. Het webinar is hieronder terug te kijken (zichtbaar voor de aangesloten bedrijven). Wilt u het webinar ook terugkijken? Neem dan contact op met Wilfred Oosterling.
Het volgende webinar van Betonhuis en Betoniek is op 31 oktober 11:00 en zal zich richten op geopolymeerbeton. Aanmelden kan via de website van Betoniek.
