Pijler in zelfverdichtend beton in een flyover bij Schiphol Oost (foto: Henk Oude Kempers)
Zelfverdichtend beton (zvb)
Zelfverdichtend beton (zvb) is zeer vloeibaar. Hierdoor zijn gecompliceerde vormen en constructies met veel sparingen of veel wapening eenvoudig te storten. Het betonoppervlak is van hoge kwaliteit, hierdoor duurzaam en uitermate geschikt voor schoonbeton toepassingen.
Door de vloeibaarheid van het materiaal is een hoge wapeningsdichtheid mogelijk. Nauwe ruimtes tussen het wapeningsstaal worden goed gevuld en grindnesten en waterafscheiding (bleeding) komen niet voor. Ook kleine profileringen in het oppervlak zijn met zelfverdichtend beton te storten. Bekistingen met beperkte toegankelijkheid of grote hoogtes vormen geen probleem. Ook is er minder slijtage van de bekisting door het ontbreken van trilapparatuur.
Wat is de samenstelling van zelfverdichtend beton?
Zvb valt in principe onder de normale betonvoorschriften en past binnen de sterkteklassen en eisen omtrent duurzaamheid in NEN-EN 206. De vloeibaarheid wordt uitgedrukt in de consistentieklassen. Voor zvb dient men zich wel binnen de BRL1801 te apart te certificeren dus niet iedereen mag gecertificeerd zvb zomaar leveren. Zvb is in te delen in de volgende consistentieklassen:
- SF2: zelfverdichtend (Vloeimaat 660 t/m 750 mm)
- SF3: zelfverdichtend (Vloeimaat 760 t/m 850 mm
SF1 (zeer vloeibaar) wordt nog wel eens ten onrechte zelfverdichtend beton genoemd (Vloeimaat 550 t/m 650) en valt dus buiten de zvb certificering maar wel onder de reguliere BRL1801.
Om deze te realiseren worden speciale hulpstoffen (superplastificeerders) toegepast. Anders dan traditioneel betonmortel kan zvb ook worden beoordeeld op viscositeit (stroperigheid), risico op blokkering tussen de wapening en de stabiliteit van het mengsel. Bij een te hoge vloeibaarheid treedt ontmenging op omdat dan alle zware deeltjes zinken. Deskundig advies over de juiste samenstelling en de toepassing kan worden verkregen bij de bij Betonhuis sector Betonmortel aangesloten centrales.
| Consistentieklasse | |
|---|---|
| Droog | C0 |
| Aardvochtig | C1 |
| Half plastisch | S2 |
| Plastisch | S3 |
| Zeer plastisch | F4 |
| Vloeibaar | F5 |
| Zeer vloeibaar | SF1 (toevoeging in 2014) |
| Zelfverdichtend | SF2 (toevoeging in 2014) |
| Bron: NEN-EN 206, NEN 8005 |
| Aanvullende eigenschappen | |
|---|---|
| Viscositeit | VF1 of VF2 |
| Blokkeringsmaat | PJ1 of PJ2 (12 of 16 in J-Ring) |
| Stabiliteit | SR1 of SR2 |
| Bron: NEN-EN 206, NEN 8005 |
| Normen en Aanbevelingen |
|---|
| NEN-EN 206, Beton, deel 1; Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit. |
| NEN 8005, Nederlandse invulling van NEN-EN 206, Beton, deel 1; Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit |
| NEN-EN 12350, Beproeving van betonspecie, deel 1 t/m 12 |
| Bron: Betonlexicon.nl |
Toepassing Zelfverdichtend beton
SF2 : Geschikt voor de meest gebruikelijke toepassingen (bijvoorbeeld wanden en kolommen)
SF3 : Geschikt voor complexe vormen en moeilijk toegankelijke be kistingen met hoge concentratie aan wapening of andere ingestorte onderdelen. D-max is meestal < 16 mm
Uitvoering Zelfverdichtend beton
Met de komst van zelfverdichtend beton is de kans op fouten tijdens het storten sterk verminderd. Trillen van de betonmortel is niet nodig, waardoor een snellere bouwtijd is te realiseren. Het heeft bovendien een gunstig effect op de arbeidsomstandigheden en het geluidsniveau op de bouwplaats. De betrouwbaarheid van de uitvoering met zvb is groot wanneer met enkele specifieke aspecten rekening wordt gehouden:
- Zelfverdichtend beton is nog geen zelfnivellerend beton. Het specieniveau zal daarom enig verhang vertonen.
- Door de hoge vloeibaarheid is de bekistingsdruk groter dan bij traditioneel beton. Men moet uitgaan van hydrostatische speciedruk.
- Zelfverdichtend beton is gevoelig voor plastische krimp. Dit kan worden voorkomen door het verhardende beton te beschermen tegen uitdroging.
