Webinars Betonakkoord van Betonhuis vallen in de smaak bij betonsector

Betonhuis kijkt tevreden terug op een reeks van elf webinars over het verduurzamen van de betonsector. De uitzendingen werden 200 tot 300 keer bekeken, zowel rechtstreeks als uitgesteld. ,,Het is geen wondermiddel, maar het draagt wel bij”, blikt presentator Edwin Vermeulen van Betonhuis terug. ,,Daarom gaan we volgend jaar door.” De nieuwe reeks start waarschijnlijk in het voorjaar van 2022.

,,Welkom bij deze eerste van een serie van elf webinars over het Betonakkoord en vooral over de mogelijkheden om het CO₂-profiel van beton te verlagen en de circulariteit te verhogen. En dat is hard nodig”, zei Vermeulen op 1 juni 2021 bij de start van serie online bijeenkomsten.

,,Natuurlijk is beton al circulair volgens de uitgangspunten van het Rijksbrede programma Nederland circulair in 2050. Beton heeft een laag CO₂-profiel en een zeer lange levensduur, maar we maken er ontzettend veel van”, schetste Vermeulen de situatie. ,,Zo heeft het toch een forse impact op het milieu. Het is hoog tijd om aan de slag te gaan met het Betonakkoord”. In de eerste aflevering waren voorzitter Jacqueline Cramer van het Betonakkoord en Ronel Dielissen, algemeen directeur Mebin en lid van de stuurgroep Betonakkoord te gast.

Aan de slag

,,We zijn de reeks webinars begonnen op verzoek van onze leden”, blikt Edwin Vermeulen van Betonhuis terug. ,,Die wilden graag meer over duurzaamheid weten en daar zijn wij mee aan de slag gegaan.” Per uitzending keken 200 tot 300 mensen de webinars, live en later op YouTube. ,,Dat is een mooi aantal”, zegt Vermeulen. ,,Maar aan de andere kant zouden we nog wel meer kijkers kunnen hebben. Beton is het meest gebruikte materiaal en in Nederland zijn daar heel veel mensen mee bezig.”

Jacqueline Cramer riep in de eerste uitzending iedereen op om mee te doen met het Betonakkoord. Ze besteedde onder andere aandacht aan het innovatieprogramma binnen het akkoord. Daarin staat dat getest moet worden met innovaties die binnen vijf jaar toe te passen zijn en ook dat er op grotere schaal slim, modulair en adaptief ontwerpen en bouwen in de praktijk gebracht moet worden. Ronel Dielissen gaf aan dat zij zich wilde inzetten om beton in Nederland duurzamer te maken en de koploperpositie van Nederland te behouden.

In de tweede aflevering was het thema MKI als gunningscriterium. Karen Molenaar van Rijkswaterstaat en Jack Amesz van de gemeente Den Haag waren te gast. Rijkswaterstaat stoot nogal wat uit, legde Molenaar uit. ,,Onze footprint was in 2018 vergelijkbaar met het jaarlijkse energieverbruik van 408 gemiddelde Nederlandse huishoudens.” Om dat terug te brengen gebruikt Rijkswaterstaat de Duurzaam Bouwen Calculator, waarop de kans op gunning aan duurzame bedrijven groter is.

Koplopers uitdagen

Amesz gaf aan dat het belangrijk is zowel koplopers in duurzaamheid als ‘het peloton’ te stimuleren ‘een beetje vaart te maken’. ,,Dat is lastig, want je wilt ook de koplopers uitdagen verder te gaan. Voor hen moet er ook voldoende vraag zijn.”

Leo Dekker en Pieter van Gent waren in de derde aflevering te gast bij Betonhuis. Dat webinar ging over de roadmap CO₂-reductie en hergebruik van betonreststromen. Van Gent: ,,We moeten dit met de hele keten gaan doen. Pas dan kom je een stuk verder.” Hij wees erop dat er niet altijd slimme innovaties nodig zijn om CO₂ te besparen. ,,Je wint ook met een slimmere bouwplanning en elektrisch transport in de leveringsketen.” Essentieel is volgens hem ‘vroeg om tafel gaan om te overleggen’.

Dekker sprak over de ambities om betonpuin te hergebruiken. ,,In 2030 moet 15 miljoen ton betonpuin worden verwerkt en toegepast. Er moet dan wel voldoende capaciteit zijn.”

Positieve reacties

Volgens Edwin Vermeulen zijn de eerste webinars het meest bekeken. ,,Die waren gericht op zowel onze leden als andere geïnteresseerden. Later in de reeks werden de onderwerpen wat technischer en specifieker.” De reacties op de uitzendingen waren positief. ,,We kregen ook veel inhoudelijke vragen tijdens de uitzendingen. Het mooiste is natuurlijk als bedrijven ermee aan de slag gaan, maar dat is moeilijk te meten.”

Hoewel Vermeulen zich op elke uitzending grondig voorbereidde werd ook hij nog weleens verrast door de ontwikkelingen die gepresenteerd werden. ,,Dat merkte ik bijvoorbeeld bij de webinars over transport en verduurzaming van het productieproces. Daar zijn we verder in dan ik had gedacht. Ook is de potentie veel groter. Dat was voor mij wel een eyeopener”, zegt Vermeulen.

In het vierde webinar spraken Alfons van Woensel en Martin van der Vliet over de dalende MKI (milieukostenindicator) en de monitoring van het Betonakkoord. Van Woensel vertelde dat de koplopers in de betonbranche een enorme voorsprong hebben. Waar de MKI gemiddeld 1,67 euro per vierkante meter beton is, halen die koplopers 1,11 euro per m₂, bijna veertig procent beter.

Van der Vliet wees erop dat niet alleen naar de producenten moet worden gekeken waar het gaat om CO₂-reductie. ,,Opdrachtgevers zijn de grootste boosdoeners, want zij willen gebouwen hebben.”

Nieuwe recyclingmethoden voor beton was het thema in uitzending vijf. Daar waren Harry Hofman en Frank Rens van C2CA Technology en Sven Hiskemuller van de Rutte Groep te gast.

In het zesde webinar van Betonhuis stonden geopolymeren en AEC-vulstof centraal. Sprekers waren Mark van Kempen en Henk Soen van Blue Phoenix Group en Anja Buchwald van ASCEM (onderdeel van de BTE Groep). Buchwald gaf onder meer aan dat er nogal wat obstakels zijn voor een volledige implementatie en acceptatie van geopolymeren. Zo zijn de eigenschappen niet gelijk aan standaard beton, is er nog onvoldoende praktijkervaring met de levensduur en is het duurder dan cement.

Eenvoudige maatregelen

Sonja Fennis van Rijkswaterstaat en Peter Michels van Master Builders Solutions waren te gast in webinar 7 over versnellers en korrelpakkingsoptimalisatie. Fennis legde uit dat met relatief eenvoudige maatregelen de uitstoot van CO₂ omlaag kan.

Marcel Bettonvil van MBI De Steenmeesters vertelde in het achtste webinar dat je anders tegen het gebruik van energie gaat aankijken als je het zelf door middel van zonnepanelen of windmolens produceert. Eric van Houtum van R&R Systems gaf een presentatie over het opwekken van energie uit onder andere oppervlaktewater.

In het negende webinar waren Maarten Hof van Wierda Hybrid Technologies en Imre Lörinc van Volvo Trucks aangeschoven om te vertellen hoe transport duurzamer kan. Tevens werd een kort van tevoren opgenomen film getoond met René Kors van Kijlstra Betonmortel, waarin de ervaringen met de elektrische truckmixer werden besproken. De ontwikkeling zijn er, de geringe afstanden die je kunt afleggen zorgen nu nog voor beperkingen.

Zelfhelend beton en alternatieve wapening werden besproken in de tiende uitzending. In deze webinar bleek dat basaltwapening voor veel toepassingen een goed alternatief zou kunnen zijn voor wapeningsstaal. Te gast waren prof. dr. Henk Jonkers van de TU Delft en Kees Ridderhof van RCM Holland.

Hessel Noë van LafargeHolcim en Marcel Bruin van HeidelbergCement zaten in de Betonhuisstudio bij het elfde en laatste webinar over calciumsulfoaluminaat-belietcement en Solidia. Noë voorspelde grote stappen in de komende tien jaar. ,,De cementindustrie zit niet stil. Dat kunnen ze zich net als de oliemaatschappijen ten aanzien van het milieu en energie niet permitteren.”

Belang voor hele sector

Vermeulen ziet de reeks webinars als een van de vele middelen om de betonsector duurzamer te maken. ,,We zijn op veel terreinen bezig. Dit is geen wondermiddel, maar het draagt wel bij. Daarom gaan we volgend jaar door. Waarschijnlijk gaan we in het eerste of tweede kwartaal van start met webinars waarin we de handelingsperspectieven uitdiepen aan de hand van praktijkvoorbeelden.”

Hij beseft dat het misschien wat moeilijker wordt om bedrijven te vinden die een kijkje in hun keuken willen geven. ,,Je deelt weliswaar de kennis met je collega’s, maar uiteindelijk draag je wel bij aan het verder verduurzamen van beton. En daar heeft de hele sector uiteindelijk belang bij.”