Betonnen casco van pand Universiteit Utrecht geschikt voor nieuwbouw

Het voormalige gebouw van de faculteit Aardwetenschappen van de Universiteit Utrecht (UU) zou na sanering eigenlijk tegen de grond gaan, maar tijdens de ontmanteling werd duidelijk dat het betonnen casco in een geweldige staat was. De UU wijzigde de plannen en straks vormt het betonnen skelet de basis van een nieuw gebouw, met zelfs drie extra verdiepingen.

Duurzaam en circulair, maar ook nog eens mooi voor de omgeving, zo bleek gaandeweg. ,,De  stedenbouwkundige zei dat de omgeving er speelser op wordt, nu het gebouw blijft staan. Als we hadden gesloopt en nieuw gebouwd, dan zou het nieuwe pand een stuk verderop komen. Nu er èèn legoblokje anders komt te staan is het resultaat onder andere dat de hele omgeving wat groener en afwisselender wordt”, zegt Hommo Hamster, programmamanager gebiedsontwikkeling van de Universiteit Utrecht.

Herontwikkeling 

Het ontwerp van het vier verdiepingen tellende gebouw dat nu toch deels behouden blijft, stamt uit het eind van de  jaren zestig. ,,Dat was een periode dat er veel asbest gebruikt werd” zegt Hamster. ,,Toen het gebouw drie jaar geleden geen functie meer had, zijn we gaan saneren. Er zat enorm veel asbest in.” Op dat moment was nog geen sprake van herontwikkeling. ,,Het is in het voortraject even aan de orde geweest, maar we konden ons geen beeld vormen van de kwaliteit van het casco, omdat er zoveel asbest in zat en we niet zomaar overal even in en achter konden kijken. Bovendien was het vijf jaar geleden nog geen gemeengoed om gebouwen te herontwikkelen. Ook zijn de ambities van de universiteit de afgelopen jaren groener, duurzamer en meer klimaatadaptief geworden.” Toen het gebouw zo goed als gestript was, werd Hamster door uitvoerend projectleider Kevin Dijke meegenomen naar het pand. ,,Het gestorte beton bleek in erg goede staat te zijn. Toen rees meteen het idee om er iets mee te gaan doen en niet te slopen.”

Kans niet laten lopen

Samen met Jeroen Hutten van de afdeling strategie, de opdrachtgever van Hamster, volgde een haalbaarheidscheck. ,,Het idee viel goed, maar er moest nog wel wat onderzocht worden. We werden allemaal blij van de gedachte dat het misschien zou kunnen. Als je als universiteit -een maatschappelijke instelling-  de ambitie hebt om meer circulair te zijn, dan mag je zo’n kans niet laten lopen.” En zo volgden drie onderzoeken. ABT werd ingeschakeld om de draagkracht van het casco te onderzoeken. ,,We hadden een minimaal bruto vloeroppervlak nodig van 22.000 m2. Het casco moest daaraan kunnen voldoen, inclusief de extra verdiepingen. Ook de draagkracht moest voldoende zijn. Uit het onderzoek bleek dat het beton nu sterker is dan net na de oplevering. Het is verder uitgehard en dus sterker geworden.” Ook schakelde de universiteit een architect en een stedenbouwkundige in. ,,Je wilt weten of het in het concept van het hele terrein past en of je de benodigde 12.000 meter functioneel netto oppervlak kunt halen”, zegt de programmamanager. Uit alle drie de raadplegingen kwam een ja, zodat Hamster het aan een aantal afdelingen binnen de universiteit kon voorleggen.

Oprecht geïnteresseerd

,,Dan moet je denken aan de ecoloog, degene die gaat over riolering en de afdeling huisvesting. Bijna iedereen was erg positief. ,,Vanuit de huisvestingshoek waren er wel wat bezwaren”, zegt Hamster. ,,Die hadden te maken met mogelijke beperkingen die het gebruik maken van het bestaande casco met zich meebrengt. Bij nieuwbouw kun je alles helemaal zelf invullen. Ik heb oprecht geïnteresseerd naar de bezwaren geluisterd om de werkelijke vragen en bezwaren te achterhalen. Dat moet je doen, want zo kom je verder met elkaar.” Naar eigen zeggen is hij door het geven van voorbeelden van andere projecten en een flinke dosis enthousiasme ook bij ‘huisvesting’ verder gekomen. ,,Het speelt natuurlijk mee dat alles de goede kant op viel. Dan is het makkelijker om je enthousiasme over te brengen. Wat ook goed werkt is om problemen om te zetten naar kansen en meteen met oplossingen te komen.” Het betonnen casco nu bijna schoon opgeleverd, en klaar voor herontwikkeling. ,,We hopen dat we in januari 2024 kunnen aanbesteden. We zoeken een ontwikkelaar die het gebouw eerst een aantal jaren aan ons verhuurt en daarna bijvoorbeeld aan een partij die past bij het profiel van het gebied, dus op het terrein van sustainability.” Eind 2027 zou het gebouw, met laboratoria en kantoren, klaar moeten zijn.