Duurzaam ondernemen is ook bij de buren kijken naar mogelijkheden

Al jaren loopt er een warmwaterleiding onder het terrein van Noppert Beton in het Friese Sumar. Door die buis loopt gezuiverd afvalwater van de naastgelegen fabriek in slachtafval, op weg naar lozing op het open water.

,,Toen we erachter kwamen dat zij dagelijks water met een warmte van 25 tot 30 graden afvoeren, bedachten wij dat we daar prima onze gebouwen mee zouden kunnen verwarmen. Zij moeten er vanaf, wij kunnen het goed gebruiken”, zegt directeur Robert Bakker van Berding Beton, de eigenaar van Noppert Beton en nog drie andere betonfabrieken in Nederland.

Samenwerkingen

Ook bij de andere vestigingen kijkt Berding Beton naar de mogelijkheden om samen te werken met de buren op de bedrijventerreinen. ,,Het is goed dat je elkaar leert kennen en weet wat de ander doet. Dan kom je soms tot verrassende samenwerkingen.” Het gebruiken van de overtollige warmte van de buren past prima in de visie van Bakker. ,,Ik heb een hekel aan verspilling. Verspilling van energie, maar ook van tijd of eten. Het is gewoon ongelofelijk dom om dingen niet te gebruiken die je nog prima kunt benutten.”

Het zal dan ook niet verbazen dat de onderneming op verschillende fronten bezig is om vorm te geven aan duurzaamheid en circulair ondernemen. ,,Op dit moment gebruiken we 40 procent aan secundair materiaal in onze producten, bijvoorbeeld ons eigen betongranulaat, maar ook AEC-granulaat.”

Hij vervolgt: ,,De grootste stappen hebben we daarin al gemaakt. Misschien kun je naar 45 procent of 50 procent, maar dan heb je het wel gehad. We zijn daarin al behoorlijk ver, zeker als je dat vergelijkt met Duitsland.” De volgende stap ligt op het terrein van cementvervangers en toeslagstoffen die het gebruik van cement kunnen verminderen. ,,Daar kunnen we nog wel stappen in maken. Gelukkig komen er veel secundaire grondstoffen op de markt.”

Manager energietransitie

Verder kijkt Berding Beton -sinds kort ook met een speciale manager energietransitie- of de bedrijfsprocessen duurzamer en meer circulair kunnen. ,,Dat is ook ingegeven door de omstandigheden. Het is een van de weinige voordelen van de crisis: iedereen kan plotseling besparen. Bij Noppert, onze grootste locatie, hebben we bijvoorbeeld geïnvesteerd in nieuwe, grotere droogkamers voor het beton.”

,,Door hun grootte en isolatie hoeven we de droogkamers straks niet meer met gas te verwarmen. De warmte die het beton tijdens het verhardingsproces afgeeft is voldoende om de kamers op temperatuur te houden.” De nieuwe droogruimtes zijn in september 2023 klaar. ,,Net voordat de buitentemperatuur zo laag wordt dat we droogkamers nodig hebben.” De verwachte besparing is groot. ,,Nu verbruiken we 115.000 kuub gas per jaar, ik denk straks nog maar 15.000 kuub.”

Verder liggen op de Friese fabriek 3000 zonnepanelen. ,,Voor de andere vestigingen zijn we bezig met de voorbereidingen. Betonfabrieken hebben ruimte genoeg voor zonnepanelen. Overkap je tasveld met zonnepanelen, dan wek je duurzame energie op en je beschermt je producten tegen weersinvloeden. Ja, dat is ook een oproep aan de collega’s. Samen kom je echt verder.”

Betrouwbare overheid

Voor de overheid heeft Bakker ook een boodschap. ,,De overheid heeft een ongelofelijk belangrijke rol om innovaties te stimuleren, als opdrachtgever, maar ook in regelgeving. De overheid moet betrouwbaar zijn, zodat bedrijven stappen kunnen nemen. Als dat niet zo is, wordt het een stuk lastiger om te investeren in duurzaamheid.”

Behalve het kritisch kijken naar materialen en processen, besteedt het bedrijf ook aandacht aan de menselijke kant. ,,Het personeelsbestand in de beton veroudert en jonge mensen krijg je er niet vanzelf bij. Als je niets doet, gaat over tien jaar een hele golf mensen met pensioen en heb je mensen tekort.”

Waarom jongeren volgens hem niet zo snel kiezen voor een carrière in de betonsector? ,,Ze zien het als een zwaar beroep waarin bijvoorbeeld deeltijdwerken niet zo makkelijk kan. Het is aan ons om te automatiseren waar dat kan en ook betere arbeidsomstandigheden te creëren. Wij hebben bijvoorbeeld al een luxe kantine en gratis fruit, maar je ontkomt er denk ik ook niet aan om een mogelijkheden te scheppen voor flexibel werken, al zou ik persoonlijk het liefst zien dat mensen voltijds werken. We zijn wel een productiebedrijf.”

Klimaatvragen

Het bedrijf heeft sinds enige tijd ook een product op de markt dat inspeelt op klimaatvragen. Bakker: ,,Dat is Ecosave, een systeem met voegen tussen de stenen die viezigheid uit hemelwater halen, zoals olie, mangaan, zink en rubber. De stenen absorberen aan de onderkant het gefilterde water. Als de buitentemperatuur hoger wordt, geeft het dat als waterdamp terug. Zo zorgt het voor verkoeling in warme periodes.”

Ook het Bufferblocksysteem is een oplossing voor een modern klimaatverschijnsel: de hoosbui. ,,Het is een holle constructie die je onder het wegdek legt. Dat vangt regenwater op dat via voegen en kolken in die ruimte terecht komt. Aan de boven- en aan de onderkant zitten sleuven die het water toelaten en langzaam afgeven aan de grond eronder. Dat is goed tegen de verdroging. Bovendien bespaart het systeem  zo’n 70 tot 80 procent aan zand en puinverharding onder de weg.”

Bakker is sinds begin 2022 directeur van de vier bedrijven van Berding Beton in Nederland. ,,Ik ben een tijdje weggeweest uit de beton, maar ik was aangenaam verrast door wat bedrijven in het Betonakkoord hebben afgesproken. We moeten het toch met elkaar doen. En dàt we iets moeten ondernemen is duidelijk. Elk zichzelf respecterend bedrijf moet duurzame stappen zetten.”