In het Zuid-Limburgse Heerlen staat een prachtige villa met een gevelsteen in een unieke kleur: Limestone Yellow. Een kleur met een verhaal. Voor dit bijzondere project was maatwerk nodig. Toen bewoners Rob en Ria Houben goed voorbereid met een beeld van de lay-out aanklopten bij Architectenzaak, waren er twee uitgangspunten belangrijk: de opdrachtgever wilde voor de grote gevelvlakken een lange lineaire, maatvaste gevelsteen gebruiken én de architect wilde dat het materiaal een verbinding aan zou gaan met de locatie. Samen met Mark Feron, directeur/eigenaar én architect van ARCHITECTENZAAK, kwamen zij tot een prachtige realisatie die perfect aan deze voorwaarden voldoet.
De toekomst van gevelarchitectuur: de betonsteen opnieuw uitgevonden
In Maastricht verrijst een bijzonder woonproject: vijftig sociale huurwoningen waarin architectuur en beton elkaar versterken. De betonnen gevelstenen vormen het opvallende kenmerk van deze woningen, waarbij esthetiek en functionaliteit naadloos samenkomen. Maar waarom wordt er steeds vaker voor dit materiaal gekozen? We spraken architect Mark Feron, meester-metselaar Ron Arnold en Patrick van den Tillaart, commercieel directeur van MBI De Steenmeesters, over de veelzijdigheid, voordelen én uitdagingen van betonnen gevelstenen.
Mark Feron, architect bij ARCHITECTENZAAK en betrokken bij het project in Maastricht, is enthousiast over de mogelijkheden van betonnen gevelstenen. “Voor dit project hebben we een nieuwe kleur gebruikt, die we in samenwerking met MBI voor een eerder project hebben ontwikkeld: GeoStylistix LimeStone Yellow. De steen heeft een toplaag van geperste mineralen, waardoor hij oogt als natuursteen. Dat maakt het een esthetisch interessante keuze, zeker in combinatie met de groene omgeving van het project.” Naast het uiterlijk spelen ook praktische overwegingen een rol. Betonnen gevelstenen zijn maatvast, wat betekent dat ze altijd dezelfde afmetingen hebben. Dit maakt het bouwproces strakker en efficiënter, omdat er minder variatie is en daardoor minder correcties nodig zijn tijdens de bouw.
Metselen met precisie en aandacht
Ron Arnold, meester-metselaar bij Bouwbedrijf Ros, ziet zowel voordelen als uitdagingen in het werken met betonnen gevelstenen. “Betonnen gevelstenen zijn strak en maatvast, maar vergen net wat meer precisie. Je kunt ze niet zomaar met een troffel op maat hakken, je moet ze echt op maat zagen. Ook nemen ze minder snel vocht op, waardoor de mortel langer nat blijft. Dat kan het metselwerk vertragen en vereist een aangepaste werkwijze. Maar als je de juiste technieken en materialen gebruikt, krijg je een prachtig, strak resultaat.”
Duurzaamheid als kernwaarde
Bij MBI De Steenmeesters, producent van hoogwaardige bestratings- en geveloplossingen, is duurzaamheid geen trend, maar een fundamenteel uitgangspunt. “We zijn een Nederlands familiebedrijf met 500 gepassioneerde Steenmeesters,” vertelt Van den Tillaart. “Onze focus ligt op innovatie en duurzaamheid. We wekken al onze energie zelf op met twee windmolens en 6000 zonnepanelen.” Betonnen gevelstenen dragen bij aan deze duurzaamheidsambities. “Ze hebben een lange levensduur, zijn brandwerend en hebben een hoge isolatiewaarde. Dit verlaagt het energieverbruik én verlengt de levensduur van gebouwen.”
Uitdagingen voor de sector
Hoewel betonnen gevelstenen veel voordelen bieden, zijn er nog enkele uitdagingen die de sector moet aanpakken. Feron pleit voor een bredere variatie in kleuren en structuren, zodat deze stenen ook aantrekkelijker worden voor gebruik in (binnen)stedelijke projecten, waar specifieke architectonische eisen gelden. Daarnaast ziet hij de verduurzaming van beton als een belangrijke uitdaging. “De betonindustrie staat voor de opgave om het cementverbruik te reduceren en uiteindelijk een alternatief voor cement te ontwikkelen, om zo de circulariteit en duurzaamheid van betonnen gevelstenen te verhogen,” aldus Feron.
De betonsteen is opnieuw uitgevonden. Waar hij vroeger vooral werd geassocieerd met sporthallen, is het nu een gewild product in de architectuur. En we staan pas aan het begin van wat er mogelijk is
Cementvervangers
Deze verduurzaming is ook een prioriteit voor de producent. Van den Tillaart legt uit: “Wij zetten volop in op innovatie en werken continu aan cementvervangers en volledig recyclebare producten, zoals Geostylistix Re-Used. Hiermee willen we de impact op het milieu verder verlagen en bijdragen aan een circulaire bouwsector.” Een ander aspect waar de industrie mee te maken heeft, is de verwerking van betonnen gevelstenen. Arnold wijst erop dat de stenen specialistische kennis en technieken vereisen, wat een drempel kan vormen voor metselaars. “Het is geen kwestie van traditioneel metselen, je moet er echt rekening mee houden in de planning en uitvoering.”
Detail betonnen gevelsteen.
Voorgevel appartementen complex.
Toekomst betonnen gevelsteen
Ondanks de genoemde uitdagingen, zien de drie heren een groeiende rol voor betonnen gevelstenen in de architectuur. Van den Tillaart benadrukt: “De betonsteen is opnieuw uitgevonden. Waar hij vroeger vooral werd geassocieerd met sporthallen, is het nu een gewild product in de architectuur. En we staan pas aan het begin van wat er mogelijk is.” Ook Feron ziet volop kansen voor betonnen gevelstenen in toekomstige projecten: "Ik zou graag de uitdaging aangaan om dit materiaal niet alleen voor gevels, maar ook in het interieur toe te passen. De mo
gelijkheden zijn er, en het zou interessant zijn om te verkennen hoe we dit optimaal kunnen integreren in verschillende bouwstijlen."
Met projecten zoals de sociale huurwoningen in Maastricht bewijst de betonnen gevelsteen zijn meerwaarde. Dit materiaal combineert esthetiek, functionaliteit en duurzaamheid op een unieke manier, en de sector werkt actief aan innovatieve oplossingen voor de toekomst. Het toont aan dat betonnen gevelstenen niet alleen een waardevolle keuze zijn voor de architectuur van vandaag, maar ook voor de gebouwde omgeving van morgen.
Meer informatie over de sector Stenen en Blokken of bekijk het dossier beton en architectuur.
Contactpersoon
Remco Kerkhoven
Adviseur Marketing, CSC, Communicatie, Statistiek, Public Affairs
0613049978
Contactpersoon
Wilfred Oosterling
Adviseur Bouwtechnologie, KAM, Bestuursondersteuning Bestrating en Stenen en Blokken