Natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen met beton

De noodzaak om te werken aan een herstel van de natuur wordt steeds groter. Want de natuur gaat wereldwijd, dus ook in Nederland achteruit. Betonhuis heeft natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen hoog op de agenda staan en neemt deel aan of ondersteunt diverse initiatieven.

In 2021 hebben meerdere instanties de handen ineengeslagen, bouwers, banken, ontwikkelaars en natuur- en milieuorganisaties hebben het manifest ‘Bouwen voor Natuur’ gelanceerd. Omdat de biodiversiteit en natuurkwaliteit teruglopen. En door klimaatverandering wateroverlast, hittestress en overstromingen ontstaan. In het manifest staat dat herstel van de natuur geholpen kan worden door natuurinclusief en klimaatadaptief te bouwen. Dit manifest is ook door Betonhuis ondertekend.  

Betonhuis betrokken bij OSKA standaard 

Verder is Betonhuis via de Nederlandse Vereniging Toeleverende Bouwmaterialenindustrie (NVTB) betrokken bij de OSKA standaarden (Overleg Standaarden Klimaatadaptatie). Bij het ontwerpen, bouwen en onderhouden van gebouwen, infrastructuur en openbare ruimte spelen deze standaarden een belangrijke rol. In deze standaarden is vaak nog geen rekening gehouden met klimaatverandering, waardoor klimaatadaptatie vaak niet of niet goed wordt toegepast. De OSKA wil hier verandering in brengen.

Natuurinclusief bouwen met beton

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) heeft zich gebogen over de vraag of het bestaande natuurbeleid van de rijksoverheid toereikend is en zo nee, welke koerswijzigingen nodig zijn. De uitkomst hiervan is gepubliceerd in het advies 'Natuurinclusief Nederland'.  De Rli heeft het kabinet opgeroepen om de teruggang van natuur te keren en te zorgen voor herstel. Deze oproep en andere media aandacht voor klimaatadaptatie, natuurinclusief bouwen en biodiversiteit heeft ertoe geleid dat de overheid in juni 2022 de ‘Eerste Agenda Natuurinclusief Bouwen’ heeft gepresenteerd, en het kabinet gaat dit uitvoeren.

Bouwopgave in Nederland

Nederland gaat de komende jaren op de schop vanwege de vele grote opgaven, zoals de woningbouw, de energietransitie en de aanpassing aan klimaatverandering. Deze ‘grote verbouwing’ biedt kansen om de natuur binnen en buiten beschermde gebieden te herstellen. Voor onze industrie liggen daar ook mooie kansen. Als bijvoorbeeld de woningbouw gepaard gaat met vergroening, kan dit de stedelijke biodiversiteit ten goede komen. En het kan tegelijkertijd bijdragen aan waterberging, aan leefbaarheid en gezondheid. Te denken valt aan:

• Nestkasten van beton (zeker bij nieuwbouw geïntegreerd in gevels of onder bruggen)
• Groene gevels met bijvoorbeeld mos
• Betonconstructies langs oevers die worden voorzien van gaten t.b.v. zwaluwen 
• Groene daken of groene dakvloer 

Klimaatadaptief bouwen met beton

Door klimaatverandering hebben we steeds meer te maken met weersextremen. Om ons aan te passen aan deze verandering moeten we zorgen dat ons bebouwde en landelijke gebied klimaatbestendig en waterrobuust wordt ingericht. Dus Nederland staat de komende jaren voor de grote opgave om het gebied klimaatadaptief en waterveilig te maken. Eisen voor klimaatadaptief bouwen moeten zorgen voor minder wateroverlast, minder hittestress, minder nadelige gevolgen van langdurige droogte en bodemdaling en meer biodiversiteit. Als cement- en betonindustrie kunnen we een mooie bijdrage leveren als het gaat om het klimaatbestendig en waterrobuust inrichten. Betonnen funderingen en casco’s zijn beter bestand tegen wateroverlast dan andere materialen en ook gevolgschade is bij beton minder. Het kan goed tegen vochtbelasting en de draagconstructie kan het gewicht dragen. Andere voorbeelden zijn:

• Waterdoorlatende trottoirtegels of bestrating
• Rioleringssystemen
• Klimaatadaptieve parkeeroplossingen
• Waterbergingen

In het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, een gezamenlijk plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het rijk, staat omschreven hoe we Nederland klimaatbestendig en waterrobuust in kunnen richten. 

Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening komt binnenkort met plannen om klimaatbestendig bouwen een slinger te geven, schrijft hij in een antwoord op Kamervragen. Aanleiding was een kritisch advies van Deltacommissaris Peter Glas. 

Meer informatie

OSKA 
Kamerbrief bij Uitvoeringsagenda Klimaatadaptie Rijkswaterstaat
Deltaplan Ruimtelijke adaptie
Rijksdienst voor ondernemend Nederland – Natuurinclusief bouwen
Handleiding Het levende gebouw (Branchevereniging VHG)
Natuurinclusief bouwen en ontwerpen in twintig ideeën (Gemeente Amsterdam)